E-tohum’un kurucusundan start-up'lara tavsiyeler
ÖZEL RÖPORTAJ
İnternet girişim ekosisteminin nabzını tutan E-tohum’un kurucusu Burak Büyükdemir “Etohum girişimlerinden Invidyo, Bikutumutluluk, Rentnconnect, Positive Energy, Chain, Cepyol, Odeal ve Lastoda’nın bu yıl büyüme trendi yakaladıklarını gözlemliyoruz” diye konuşuyor.
“Başarılı ve dünyada ses getiren girişimleri yeni yeni çıkarmaya başladık” diyen E-tohum kurucusu Burak Büyükdemir internet, e-ticaret, mobil, oyun ve yazılım konusunda bilgisi fikri girişimi olan, kendi şirketini kurmayı planlayan veya kurmuş tüm girişimcilere yol gösteriyor. E-tohum’un bu yıl Startup İstanbul’a katılan girişimlerden en az 5-6 girişime yatırım yapacağını ifade eden Büyükdemir, birçok yatırımcı ağının da Startup İstanbul’dan çıkan girişimleri yakın markaja alacağını belirtiyor...
2015'te yapılan e-tohum etkinliğinden çıkardığınız sonuca göre 2015 yılında kurulan start-up'lar konusunda neler söylersiniz?
Bu yıl üçüncüsünü gerçekleştirdiğimiz Startup İstanbul’da yine dünya çapından umut vaat eden girişimler vardı. Nijerya’dan Endonezya’ya, Yunanistan’dan İran’a hatta Gazze'ye kadar 78 ülkeden gelen 200’den fazla konuğu ağırladığımız Startup İstanbul’da birçok girişimciyi yakından tanıma fırsatı bulduk. Girişimcilerin, online oyun platformlarından yenilikçi siber güvenlik çözümlerine kadar pek çok farklı alanda geleceğin teknolojilerini yaratma hedefiyle yola çıktıklarını gözlemledik. Aynı zamanda bu yıl en genç girişimcilerden biriyle, Pakistan Peşaver’den gelen 17 yaşındaki Babar Khan ile tanıştık. Kendisi, bu yaşa gelene kadar bir “hacker” olarak bilgisayar ve ağlar hakkında bilgi edinip şimdi güvendiği bir ekiple Security Wall adında sibergüvenlik şirketi kurmuş. Bu da bize girişimcilik yaşının ve hayallerinin sınırı olmadığını bir kez daha gösterdi. Hatta düzenlediğimiz bu eğitimler ve konferanslar ile bu gençlere cesaret verdiğimizi ve onları teşvik ettiğimizi daha iyi anlamış olduk. Ülkemizden çıkan girişimlere baktığımızda ise Etohum girişimlerinden Invidyo, Bikutumutluluk, Rentnconnect, Positive Energy, Chain, Cepyol, Odeal ve Lastoda’nın bu yıl itibariyle büyüme trendi yakaladıklarını gözlemliyoruz.
Yatırım yapmaya değer olan start-up'lar neler?
Startup İstanbul kapsamında tüm dünyadan birçok girişimle tanışma fırsatı yakaladık. Yaptığımız eğitimler ve ön hazırlık çalışmaları konusunda tüm dünyadan 17 farklı girişim kendi iş fikirlerini“Lean Startup hareketinin babası” Steve Blank, Beenos CEO’su Teruhide Sato ve 500 Startups Girişim Ortağı Andrea Barrica’dan oluşan zorlu bir jüri önünde anlattılar. Biz Etohum olarak bu yıl Startup İstanbul’a katılan girişimlerden en az 5-6 tanesine yatırım yapacağız ve birçok yatırımcı ağının da Startup İstanbul’dan çıkan bu girişimlere yatırım yapacağını düşünüyoruz. Örneğin; jüri oylaması sonunda birinciliği elde eden Kenya çıkışlı mobil para/fintech girişimi “Nims”, ikinci olan ve Endonezya’nın gıda ve beslenme sorununa çözüm bulmak amacıyla yola çıkan iGrow ve İran çıkışlı yeni nesil proje yönetimi platformu Taskulu’nun yatırım alacağına kesin gözüyle bakılıyor. Fakat ilk üçe giremeyen diğer girişimler de katma değerli, önemli girişimlerdi. Bu nedenle hem Türkiye hem de yurtdışında yatırım açısından şanslı olacaklarını düşünüyorum.
Sizce Türkiye'de kurulan start-up'ların en çok karşılaştığı sorunlar neler?
Türkiye genç bir nüfusa ve içerisinde fırsatlar bulunduran bir yapıya sahip. Ancak internet girişimciliği noktasında daha yolun başında olduğumuzu söyleyebiliriz. Girişimcilik bir kültürdür. Biz bu kültürün tohumlarını yeni yeni atmaya başlıyoruz. Başarılı ve dünyada ses getiren girişimleri yeni yeni çıkartmaya başlıyoruz. Bu anlamda önümüzde gidecek daha çok yolumuz olduğunu söyleyebiliriz. Başarılı seri girişimciler ve büyük girişimciler çıkartabilmemiz için tüm dünyada gerçekleşen dijital dönüşümü yakalayabilmemiz ve bunu bir devlet politikası haline getirmemiz gerekiyor. Ben girişimciliğin öğretilebilir olduğuna inanıyorum. Sanat, müzik dersleri ne kadar bu alanlarda yaratıcılığı destekliyorsa, girişimcilik dersleri genç öğrencilerin ilerleyen yıllarda ekonomiye katkı sağlayacak girişimler kurmasının önünü açacaktır.
Burak Büyükdemir’den start-up'lara tavsiyeler
Her şeyden önce girişimcilik piyasasını kısa yoldan para kazandıran bir araç olarak görmemeliler. Denemekten bıkmamalı ve daha iyisini başarmayı hedeflemeliler. Rakipleri arasında fark yaratabilmeyi başarmalı ve katma değeri yüksek veya yüksek etkili girişimler gerçekleştirebilmeliler. Yaratıcılıktan beslenmeli ve önyargılarından arınmalılar. Eğer bunları sağlayabilir ve rakipleriniz arasında fark yaratmayı başarabilirseniz, hiç ummadığınız kadar yatırım ve kazanç elde edebilirsiniz. “Katma değeri yüksek” veya “yüksek etkili” girişimler olarak tanımladığımız girişimler piyasada fark yaratan girişimlerdir. Bu girişimcilerin ortak özelliği her türlü fikre açık olmaları, esnek ve çevik bir şekilde karar alarak başarısızlıklarını başarıya dönüştürebilmeleri ve kullanıcıların/müşterilerin ihtiyaçlarını doğru tespit edebilmeleri.