AR-GE 250


2014 AVM'ler için rekor yılı oldu

Ersin Kaplan

Alışveriş merkezleri açısından 2014 yılı oldukça kuvvetli bir performansla noktalandı. Kasım ayında görülen ciro büyümesi kendini Aralık ayında da gösterince, seri toplanmaya başlandığından bu yana ilk kez Aralık ayında endeks rakamı 160 seviyesine kadar tırmandı. Aralık ayında 7 endeksin 6'sında son 5 yılın en kuvvetli performansı yakalandı. Yine de ciro endeksindeki yıllık artış oranı dikkate alındığında, performans yüzde 8.17'lik tüketici enflasyonunun altında kaldı.

TEKNOLOJİYE ÇİFTE KISKAÇ

Aralık ayında ciro endeksinde daralma yaşanan tek endeks, teknoloji oldu. Bir yandan kurların yükselişi diğer taraftan taksit sayısının düşürülmesi nedeniyle teknoloji endeksi geçen yılın Aralık ayının gerisinde kaldı.

5 YILLIK PERFORMANS

AVM'lerde yıllar itibariyle bakıldığında 2010-2014 arasında ciro endeksi artışı yüzde 53.8 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde ziyaretçi endeksindeki artış nispeten sınırlı kaldı ve yüzde 5.2 oldu. 2010-2014 yılları arasındaki 5 yılda kümülatif tüketici enflasyonu tutarı ise yüzde 44.9 oldu. Dolayısıyla ciro endeksindeki büyüme son 5 yıllık periyotta kümülatif enflasyonun sadece 9 puan kadar üzerinde gerçekleşti. Diğer yandan 2010 yılında 25 milyar TL olan AVM'lerin toplam ciro tutarı, 2014 sonu itibariyle 75 milyar TL'ye çıktı ve 5 yılda yüzde 200 artış gösterdi. Son beş yıl içinde metrekare başına ciro artışı ise yüzde 49.8 olarak gerçekleşti.

VERİMLİLİKTE DE REKOR

AVM Ciro Verimlilik Endeksi ise geçen yılsonu itibariyle rekor kırdı. İstanbul'da 871, Anadolu'da ise 649 TL'ye ulaşan ciro verimliliği, endeks hesaplanmaya başladığı tarihten bu yana en yüksek seviyesine ulaşmış oldu.

KİŞİ BAŞINA HARCAMA REKORU

AVM'lerde 2014 yılında kişi başı ortalama 39 TL ile bugüne kadarki en yüksek harcama rakamına ulaşıldı. Bu rakam 2010 yılında 26.8 lira düzeyinde bulunuyordu. Son 5 yılda AVM'lerdeki kişi başına harcama tutarında yaşanan yükseliş oranı 45.5 olarak gerçekleşti. Aslında yüksek görünen bu rakam, aynı dönemdeki enflasyon dikkate alındığında, hemen hemen enflasyon oranında bir yükselişe işaret etti.

EN İYİ PERFORMANS GİYİM-AKSESUARDA

Son 5 yıllık performans dikkate alındığında, ciro endeksinin en fazla artış gösteren sektörü 96 ile giyim ve aksesuar oldu. Bu sektörü ayakkabı-çanta sektörü yüzde 94 ile izlerken, yiyecek içecek kategorisinde beş yıllık ciro endeks artışı yüzde 70 olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yıla kadar ciro endeksi büyümesi giyim ve aksesuarın üzerinde olan teknoloji sektörü ise alınan önlemler ve kur etkisiyle bu ivmesini önemli ölçüde kaybetti. Beş yıllık ciro endeksi büyümesi teknoloji segmentinde yüzde 77 ile sınırlı kaldı.