İnsaf, bu çağda böyle vergi olur mu!

Mobilyaya getirilen yüzde 50 ilave gümrük vergisi sektörün taraflarını karşı karşıya getirdi. Yerli üretici verginin rekabette avantaj sağladığını söyleyerek uygulamayı desteklerken; ithalatçı,  uygulamanın tek taraflı olduğu düşüncesiyle karşı çıkıyor. (Yazının tamamını, Turkishtime'ın Ekim sayısında bulabilirsiniz.)

Turkishtime’ın görüşü: Bütün mobilya gruplarını aynı sepete koyduğu, Türkiye’de üretimi olmayan bahçe mobilyasını bile hedeflediği için bu vergi yanlış.

HABER

Esra Kızıltan esrakiziltan@turkishtimedergi.com

En son böylesine hararetli bir tartışma ayakkabıcılar arasında yaşanmıştı. İthal ayakkabıya getirilen ilave yüzde 30 vergi ayakkabı üreticilerinin tepkisine neden olmuştu. Daha o olay soğumadan yeni bir vergi tartışması yaşanıyor. Mobilya sektörüne getirilen ilave yüzde 50 gümrük vergisi ithalat yapanlarla ile üreticileri karşı karşıya getirdi. Tartışmaya geçmeden önce bu uygulamanın içeriğine bakalım. Alınan karar doğrultusunda aralarında oturma mobilyaları, bunların aksam ve parçaları, tıpta, cerrahide, diş hekimliğinde ve veterinerlikte kullanılan mobilya ve koltuklar ile yatak takımı eşyalarının bulunduğu bazı ürünlerin ithalatında yüzde 50, aksam ve parçalar için yüzde 25 olarak ilave vergi uygulanıyor. Bu uygulama AB ülkeleri, EFTA üyesi ülkeler ve İsrail, Makedonya, Bosna-Hersek, Fas, Batı Şeria ve Gazze  Şeridi, Tunus, Mısır, Gürcistan, Arnavutluk, Ürdün, Şili, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Güney Kore dışındaki ülkelerden ithal edilen mobilyaları kapsıyor. Yerli üretici, Çin, Romanya gibi ucuz işçiliğin olduğu ülkelere karşı Türk firmalarına rekabette avantaj sağladığı ve mobilya sektörünün dışarıya bağımlılığını azalttığını söyleyerek uygulamayı destekliyor. İthalat ağırlıklı çalışan taraf ise karşı çıkıyor. Onlara göre vergilendirmenin zamanı, biçimi ve kapsamı yanlış.

TARAFLAR NE DİYOR?

 İTHALATÇILAR

• Mobilya ithalatı üç bölümde değerlendirilmeliydi. Buna göre ilki dişçi koltuğu, ameliyat masası gibi Türkiye’de üretilmeyen teknik mobilya. Diğeri Türkiye’de yetişmeyen ağaçtan üretilen mobilya. Üçüncü bölümde ise Türkiye’de üretilebilen mobilya var.

• Bu yasa değişikliğinin kalite anlayışı ile hiçbir ilgisi yok. Bugün  Amerika'dan ürün alsak da bu vergiye tabiyiz. Kaliteli ürünün yurtiçine girişini kontrol edebilmenin vergi dışında başka pratik ve efektif uygulamaları var. Örneğin, gözetim uygulaması yapabilirsiniz.

• Dış mekan ürünlerinin tamamı tüm dünyadaki mobilyacılar tarafından Uzakdoğudan getiriliyor. Çünkü diğer ülkelerde bu ağaçlar yetişmiyor. Çin dahi bu ürünleri Endonezya'dan ithal ediyor. Türkiye'de bunun muadili yok, oradan almak zorundayız.

• Kademeli olarak vergilendirilme yapılmalıydı. Bu yıl için yüzde 10, gelecek yıl 20, diğer yıl 30 şeklinde olabilirdi. Tarafların; üreticiler ve satıcıların bir masa etrafında buluşması gerekiyordu.

• Sadece yüzde 50 gümrük vergisi değil, bir de gözetim vergisi var. Hepsi birleştiğinde bizim bazı ürünlerde verdiğimiz vergi yüzde 90'ları buluyor.

YERLİ ÜRETİCİLER

• Sektörde genel kanı, ek vergiyle birlikte iç piyasada üretimin, kalitenin ve ihracatın aratacağı yönünde.  Uygulamanın sektöre etkisinin önümüzdeki dönemde olumlu etkisi olacağını düşünüyorlar.

• 2014 yılında mobilya sektöründe ithalat rakamı 800 milyon dolarken, 2015 yılının sekiz aylık raporlarına bakıldığında bu rakam, alınan önlemler ile beraber 500 milyon dolara indi.

• İthal edilen mallara baktığınızda lüks, gösterişli ürünler olduğunu görürsünüz. Amerika ya da İtalya'dan ithal edilen ürünlerin ortak paydası budur. Ama Çin'den ithal edilen ürünlere baktığımızda ucuz, sağlıksız, ergonomisi bozuk ürünler görüyoruz. Bu nedenle karar uygulayıcılar kalite ve sağlığı göz önünde bulundurdular.

• İthalatın artması yerli piyasayı sekteye uğratan bir durum. Dünya piyasasında Türkiye, mobilya ve mobilya yan ürünleri ile birlikte 3 milyar dolara ulaşmış durumda. İhracat ayağındaki açılımlar ile beraber bu rakamı daha da büyütmeyi hedefliyorlar.