Matruşka şirketler giderek artıyor

Eğlence dünyasında asıl dizi ya da filmdeki bir karakterden başka bir film ya da dizi üretmek genelde olumsuz sonuç verir. Friends dizisinin meşhur karakteri “Joey” tek başına ismini verdiği dizide başarılı olamamıştı. Ya da Türkiye’de Kurtlar Vadisi-Muro örneğinde olduğu gibi. Ancak iş dünyasında ise durum farklı. Büyük bir şirketin bir birimi bağımsızlaştırılıp yeni bir şirket haline getirildiğinde ortaya daha çok değer çıkıyor.

Bu yıl sadece ABD’de bu şekilde 11 yeni şirket türedi. Özellikle medya sektöründe örneklerin çoğalması bekleniyor. Time Warner dergi birimlerini News Corp da yazılı basın birimini yeni şirket haline getirmeyi planlıyor. Aktivist hissedar Danny Loeb Sony yönetimine bu tip ayrışmaları düşünmesi için “kibar” bir mektup yazdı.

Bu trendin yükselmesinin sebebi son 10 yılda büyük bir değer yaratması. Amerikalı Forbes dergisine göre 2002 ile 2012 piyasa değeri 500 milyon doları bulan 80 adet yeni şirket ana şirketinden üretildi. Ana şirketler bu hamle sonucu yüzde 35 getiri sağladı. Bu rakam yüzde 22 olan S&P 500 ortalamasından daha iyi bir performansa işaret ediyor. Yeni şirket haline gelen birimin bu dönemdeki performansı ise daha etkileyici: Yüzde 70. Son 12 ay içinde Bloomberg’in bu yeni türeyen şirketleri içeren endeksi yüzde 47 arttı. Yine son 12 ay içinde S&P 500’ün değeri ise sadece yüzde 16 arttı.

Ancak bu getiri garanti değil. Hem ana şirket hem de bağımsızlaşan yeni şirket için özellikle markalaşma ile ilgili meydan okumlalar mevcut.  Eski şirketinin zarar pompalayan birimi yerine, yeni, genç ve büyümeye açık bir şirket izlenimini yatırımcılara vermek gerekiyor. Bugüne kadar başarılı örnekleri gösteriyor ki eski ana şirketinden bağımsız görünen şirketler bu ayrışmada karlı çıkıyor. Aksi halde Friends dizisi karakterliğinden bağımsız bir dizi haline gelen Joey gibi başarısız olabiliyor.