Mobilya sektörünün röntgeni çekildi
“Türkiye mobilyada tasarım ülkesi olacak mı?” başlığıyla düzenlenen, moderatörlüğünü gazeteci Cüneyt Özdemir’in yaptığı toplantıda, mobilya sektörünün geleceğine ışık tutacak sonuçlar ortaya çıktı. Doğtaş- Kelebek Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su - TOBB Mobilya Ürünleri Sektör Meclisi Başkanı Davut Doğan başta olmak üzere, MOSDER (Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği) Başkanı Ahmet Güleç, OMSİAD (Ofis Mobilyaları Sanayicileri İşadamları Derneği) Başkanı Ercan Ata, Özyeğin Üniversitesi Endüstri Ürünleri Bölüm Başkanı Prof Dr. Alpay Er, ODTÜ Öğretim Üyesi, Designnobis Kurucusu ve CEO’su Hakan Gürsu toplantıya katılan isimler olarak karşımıza çıkıyor.
Ar-Ge yatırımı şart
Türkiye’de üretim hacmi olarak dünyaya hitap edebilecek bir mobilya sektörü olmasına rağmen tasarım ve kalite olarak istenilen noktaya gelinemedi. Bu durumun sebeplerinin başında, kalifiye eleman eksikliği, teknolojinin sektörde yeterince kullanılamaması, AR-GE çalışmalarının yetersiz olması geliyor.Ciro odaklı bilinçsiz büyüme tasarımın önünü kesti ve pazarlama odaklı yaklaşım ortaya çıktı. Markaların, daha satılabilir ürünler üretme kaygısı nedeniyle sektördeki ürünler birbirinin kopyası haline geldi. Genellikle aile şirketleri olan mobilya firmaları köklü markalar haline gelemiyor. İtalya’da mobilya markaları ailenin dördüncü veya beşinci kuşağının elindeyken Türkiye’de ancak ikinci kuşak yönetimi elinde bulunduruyor. Üniversitelerde endüstri ürünleri tasarımı bölümleri altında yer alan mobilya; mezunlara yeterli alan yaratmadığı için tercih edilmiyor. Türkiye’de genç tasarımcı denildiğinde 20- 30’lar akla gelirken İtalya’da 40 yaşındaki tasarımcı “genç tasarımcı” olarak nitelendiriliyor.Markalar ülkemizde son 10 yılda yeni mezun tasarımcıları bünyelerinde barındırmaya başladı ancak tasarım aşamasında yaratıcılıktan çok patron istekleri etkili oluyor. Firmalar markalaşmak için çalışmalar yürütüyor ancak tasarımı ikinci planda tutup ve ciroya önem verdikleri için istedikleri başarıyı elde edemiyorlar.
Hedef, dünyada ilk 10'a girmek
İtalya’yı mobilya tasarımında öne çıkaran en önemli nedenler, tasarımcıların özgür hareket edebilme alanına sahip olması. Şirketlerin Türkiye’deki gibi genellikle aile şirketleri olmasına rağmen kurumsallaşma aşamasını tamamlamış olmaları ve Ar-Ge yatırımına önem vermeleri...Türkiye'de 2013 yılında 800 milyon dolar ithalata karşılık 2,2 milyar dolar ihracat yapıldı. 2014 yılında ise 900 milyon dolar ithalat ve 2,7 milyar dolar ihracat yapılacağı ön görülüyor. Bu da sektörün bu yıl yüzde 20 büyüyeceğinin işareti. Mobilya sektörü ithalatın üç katı ihracat yapan, dış ticaret açığı vermeyen, Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlayan önemli sektörlerden biri olarak öne çıkıyor. Mobilya sektörünün 2023 hedefi, 25 milyar dolar üretim ve 10 milyar dolar ihracat yaparak dünyada ilk 10 ülke arasında yer almayı hedefliyor.
"Marka ülke" olmak için ne yapmak gerekiyor?
- Üniversite ve sanayi bir araya gelmeli
- Tasarım aşamasında yerel değerler ile modern tasarımlar birlikte yorumlanmalı
- Kalifiye eleman açığını kapatmak için eğitim sisteminde değişiklik yapılmalı
- Firmalar cirodan çok tasarıma önem vermeye başlamalı ve tasarıma yatırım yapmalı
- AR-GE çalışmaları başlatılmalı, gerekli teknolojik yatırım yapılmalı ve yeni malzemeler geliştirilmeli
- “Hemencilik” kavramından uzaklaşılmalı, doğru sonuçlar için doğru zaman beklenmeli
- Mimarlar ve mobilya üreticileri bir araya gelmeli, mekana uygun mobilya tasarımı yapılmalı
- Sektör olarak tasarımcıların yaratıcılıkları desteklenmeli
- Markalar bünyelerindeki tasarımcıları doğru yönetmeli, hareket edebilecekleri alan yaratmalı
- Devlet desteği artırılmalı
- Tasarım konulu toplantıları düzenli hale gelmeli ve bu alandaki çalışmalar geliştirilmeli