Katar’da 140 milyar dolarlık yatırım fırsatı
2022 Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak Katar’da o tarihe kadar stat, şehircilik, alt ve üst yapıda toplam 140 milyar dolarlık yatırım yapılması öngörülüyor. Bilişim, turizm ve yeme-içme sektörü de ülkede yatırım yapılabilecek alanlar arasında yer alıyor.
Rusya ve İran’dan sonra doğalgazda dünyanın en büyük üçüncü, serbest doğalgaz açısından ise dünyanın en büyük rezervine sahip olan Katar, başta inşaat ve taahhüt işleri olmak üzere pek çok alanda yatırımcı arıyor. 2022’de düzenlenecek Dünya Kupası’na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede; stat, şehircilik, alt ve üst yapıda toplam 140 milyar dolarlık yatırım yapılması öngörülüyor.
Katar vatandaşı olmayanların ülkede iş yapabilmesi için eskiden Katar’da kurdukları şirketin sadece yüzde 49’una sahip olmalarına izin veriliyordu. Ancak 19 Ekim 2016 tarihindeki Bakanlar Kurulu Toplantısı’nda kabul edilen bir kanunla bu oran ortadan kaldırıldı. Yani artık ülkede yatırım yapmak isteyen yabancılar kuracakları şirketin tamamına sahip olabiliyor. Katar’da yapılacak iş dışarıdan ürün getirmekse, yatırımcıların kendilerine ticari temsilci yani “commercial agent” atamaları gerekiyor. Zira bu ticari temsilci, tüm işlemlerde satış temsilcisi gibi rol oynuyor. Future Gate firması bu konuda yatırımcılara yardımcı olan şirketler arasında yer alıyor.
Eğer iş/proje Katarlı bir işverene (özel/şahıs) yapılacak ise ve proje bitiminde ülkeden ayrılınacaksa, bu durumda yatırımcının kendine “sponsor” bulması gerekiyor. Sponsor, Katar Hükümeti ile gerekli tüm evrak işlerini halletmekle yükümlü oluyor. Eğer projenin sahibi yani işveren bir devlet kurumu ise bu durumda Katar Hükümeti “sponsor” istemiyor.
Katar’da en çok iş yapma şekli ise LLC (Limited Liability Company) firma kurmak olarak görülüyor. Kurulan ortaklıkta (Jointventure-JV) eğer yabancı ortak esas işi yapansa, Katar kanunları bu kişinin şirket karından yüzde 80 civarı kazanmasına imkan tanıyor. JV (Jointventure) olarak kurulan ortaklıklarda, iş yapmak için ayrıca bir “sponsor” firmaya ihtiyaç duyulmuyor. Elde edilen karın yüzde 10’u ise kurumlar vergisi olarak ödeniyor.
Ayrıca yabancılar, Katar’da toprak sahibi ya da istisnai bölgeler (Pearl gibi) dışında ev sahibi olamıyor. Ancak yabancı firmalar 50 yıla kadar uzun vadeli arazi kiralayabiliyorlar. Katar tax-free bir bölge değil, vergi uygulaması var. Maaşlarda vergi kesintisi olmuyor ancak kurumsal bazda, yabancı firmalar hükümete yüzde 0-35 arası oranda vergi ödemekle mükellefler. Ülkedeki gümrük vergisi oranı ise genelde yüzde 5 civarındadır. Para birimi Katar Riyali olan ülkede, 1 Katar Riyali yaklaşık olarak 1,024 TL’ye denk geliyor.
Motorlu araç parçaları ithalatta önde
Türk girişimcilerin ülkelerine yatırım yapmasını oldukça destekleyen Katar’ın ekonomisinin temelini petrol ve doğalgaz oluşturuyor. Ticaret hacmi 2 milyar dolara yaklaşan Körfez ülkesi, Türkiye’den motorlu araç parçaları, giyim ürünleri ve halı ithal ediyor. Türkiye ise petro-kimya, işlenmemiş hayvan derisi ve amonyak türevlerini Katar’dan alıyor.
Ülkede çöl iklimi hakim olduğu için tarım neredeyse hiç yapılmıyor. Tatlı su kaynakları bakımından da olabildiğince zayıf durumda olan bu ülkede, tüm sulama ve tatlı su ihtiyacı denizden su arıtılarak yapılıyor. Bu sebeple gıda açısından ciddi oranda dışa bağımlı bir ülke olan Katar, ekonomik anlamdaki gelişmelerini petrol ve tarım haricinde turizm ve inşaat alanlarına yönlendirmeyi hedeflemiş durumda.
Katar’da özellikle bilişim, inşaat, turizm gibi alanlarda yatırım yapacak girişimcilere ihtiyaç bulunuyor. Hali hazırda bazı inşaat firmalarının Katar’da da ofis açmış olmasına karşın, hala yabancı yatırımcıyı ülkesine beklemektedir. Nüfusu 2,15 milyon olan ülkenin yüzde 70’i farklı ülke vatandaşlarından oluşuyor. Bu kültürlerin etkisiyle birlikte ülkede yeme-içme sektöründeki yatırımlar da hız kazanmış durumda. Özellikle restoran işletmeciliği burada çok rağbet gören bir yatırım ve iş türüdür. İşçiler arasında ise Filipinli, Hintli ve Nepalliler öne çıkıyor. Beyaz yakalı sayısının da her geçen gün arttığı bu ülkede Türkiye vatandaşları için vize şartı aranmıyor.
‘Türk firmaları Dünya Kupası fırsatını kaçırmasın’
Katar’da düzenlenen 2. KOBİ Konferansı’na katılan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye ile Katar arasındaki işbirliğinin ekonomik boyutunun büyütülmesi için 3 aşamalı plan hazırladıklarını söyledi. Hisarcıklıoğlu, “Birinci aşama Türkiye ile Katar arasındaki ticareti artırarak firmalarımızı ticari partner yapmak, ikincisi Katarlı dostlarımızın ülkemizdeki daha fazla şirketle ortak olmasını sağlamak. Üçüncüsü ise Katar’ın 2030 ekonomik dönüşüm programı var” dedi. İmalat sanayiinde ve turizmde Katar’ın güçlü bir ülke olmak istediğini belirten Hisarcıklıoğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Biz de bu konudaki tecrübemizi aktarmak istiyoruz. Katar sermayesinin desteği ile uygun sektörlerde sanayi tesislerine yatırım yapmak istiyoruz. Bütün bunları yaparken de müteahhitlik projelerine devam etmek istiyoruz. Türk inşaat sektörüne çağrıda bulunmak istiyorum. 2022 Dünya Kupası maçları Katar’da oynanacak. Bu bizim için de önemli. Firmalarımız da bu fırsatı kaçırmasın.”
Öncelik petro-kimyada
Katar Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şeyh Khalifa bin Jassim Al Thani de 2030 vizyonları çerçevesinde turizm ve imalat sanayiine yönelik gelişime öncelik vereceklerini hatırlattı. Thani, petro-kimyanın önceliklerden biri olduğunu, buna ek olarak gıda ve imalat sanayiinin diğer kollarının öncelikli sayıldığını söyledi. Thani, bu vizyonda gelişimin KOBİ ağırlıklı olmasını planladıklarını da belirtti.
Katar’da iş kurmak için danışmanlık ve/veya sponsorluk alabileceğiniz bazı firmaların ve kamu kurumlarının iletişim bilgileri ise şöyle:
The Penthouse
Grand Hammad Street
Tel: 00 974 4491 4377
Faks: 00 974 4491 4376
KMD Consulting
Commercial Bank Plaza, Level 14,
West Bay
Tel: +974 4 452 8171
Faks: +974 4 452 8181
Simmons and Simmons
5th Floor Al Mirqab Tower
Al Corniche Street
Tel: +974 4409 6700
Faks: +974 4409 6701
Al Aqaria Tower , 11. Floor,
Al Muthaf St,Doha, Qatar
Tel: +974 44 67 78 01
DEİK Türk-Katar İş Konseyi
İş Konseyi Bölge Koordinatörü Suzan Cailliau
Tel: + 90 212 339 50 21
E-posta: scailliau@deik.org.tr
TC Doha Büyükelçiliği
Al Katifiya Zone 66
Al Rabwa Street 310
Diplomatic Area
Dafna Doha-Qatar
P.O. Box: 1977
Tel: +974 4495 1300 /+974 4495 1310