Mobil ödeme hakkında en merak edilen 9 soru

TURKISHTIME YENİ EKONOMİ OKULU

MOBİL ÖDEME SİSTEMLERİ

Fatma Akman

fatmaakman@turkishtimedergi.com

Türkiye gelişmiş bankacılık uygulamaları ile ödeme sistemlerinde dünyada ilk 10 pazardan biri. Bu anlamda söz konusu inovasyon olduğunda ise ilk beşte yer alıyor. Mobil ödeme her yerde başı çekse de kısa bir süre içinde alternatif ödeme kanalları da kapıda...

Nedir mobil ödeme sistemleri?

Yeni nesil bir ödeme sistemi. Her geçen gün gelişen bir alan olduğu için araçları da sürekli artıyor. İlk etapta; “GSM operatörü”, “NFC ”, “dijital cüzdan”, “sadakat programı yazılımları”, “QR kod”, “kart okuyucu aparatı” aracılığıyla ödeme alternatifleri sayılabilir. Bugün gelinen son nokta olarak ise mobil uyumlu web siteleri üzerinden kredi kartı saklama hizmeti verebilen firmaların sunabildiği “tek tıkla ödeme” alternatifi. Yani akıllı telefon ve diğer akıllı cihazlarla yani internet erişimi olan herkes, söz ettiğim ödeme seçeneklerinden faydalanarak mobil ödeme yapabilir. Zaten mobil ödeme sistemleri ile çok yakında taksiden ve ulaşım da dahil olmak üzere gıdadan giyime giyime her türlü harcamayı karşılayabilmek mümkün olacak.

Pekâlâ! Nasıl çalıştığına gelelim.

Temel mantığı kullanılan akıllı telefon veya Mobil Yazarkasa POS cihazının ödemeyi işleme alıp sonucu anında ödeme alan ve ödeme yapan taraflara bildirebilmesi üzerine kurulu. Yani ödeme yapanın kartından ya da banka hesabından ilgili tutarı çekerek ödeme alanın banka hesabına veya alacak hesabına anında işlenmesini sağlıyor bu sistem.

Ne işe yarıyor?

Nasıl ki, bugün restoranlarda masanıza Yazarkasa POS'u getirip aynı anda fişinizi de veriyorlar ve bu bir kolaylık sağlıyorsa mobil ödeme sistemleri, aslında hem müşteriler hem perakendeciler için oldukça önemli bir dönüşüm demek. Bugün artık restoranda garsonu çağırmadan mobil ile sipariş vermek ve ödemeyi telefon üzerinden yapmak mümkün hale geldi. Dediğim gibi üstelik ödemeyi sadece telefonla yapma zorunluluğu da yok, akıllanan tüm cihazlarla ödeme yapmak mümkün artık.

Bir teknolojinin hem perakendecilere hem restorantlara hem toplu taşımaya aynı anda uygulanabiliyor olması çok gerçekçi gelmiyor yine de.

Ama gerçekçi, hatta gerçeğin ta kendisi. İşlemin saniyeler içerisinde tamamlanması, para üstü verme, para bozma gibi dertlerin olmaması, işlemlerin kayıt alına alınarak iptal/iade süreçlerinde yaşanan sorunların azaltılması, aynı zamanda vergi kaçakçılığının önüne geçilmesi ve belki de en önemlisi marka ve mağazaların müşterilerinin yaptığı alışverişlerin içeriğini ve frekansını bilerek daha müşteri merkezli ve özel kampanyalar oluşturulabilmesi gibi kolaylıklar her yapıya uygulanabilir bir mobil ödeme sistemini gündeme getiriyor.

Ne zaman kullanılmaya başlanacak?

Halihazırda kullanılıyor zaten. Mobil ödeme sistemleri içinde perakendecilere yönelik yapılan son düzenlemeler nedeniyle Mobil Yazarkasa POS alternatifi öncelik kazanmış durumda. Yazarkasa POS'lardan mobil ödeme sisteminin halihazırda iki ayağı var. Bunlardan ilki GSM, ikincisi ise banka ayağı. Bu alanda sağlanan gelişmelere ise teknoloji sağlayan firmalar eşlik ediyor. Böylelikle hem pazar büyüyor, hem ölçek ekonomisi işliyor. Aslında hikaye bir bakıma iki yıl önce, 2013'te Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yazarkasa ile POS cihazlarını birleştirmesiyle başladı. Bu uygulama ile POS'lar bankalardan çıkıp üye işyerlerinin sahipliğine geçti ve işyerleri kendi ödeme sistemlerini yönetir hale geldi. 2014'te bu süreç hızlı bir şekilde pazarda mobil yazarkasa dönemini başlattı.

Diyelim ki ben bir işletmeciyim, neden üye olmalıyım mobil ödeme sistemlerine?

Gıda perakendesinde hız öne çıkıyor o nedenle bu alanda temassız ödeme sistemleri önem kazanıyor. Tekstilde ise multimedia pos.. Çünkü ekran üstünde reklam ve promosyon bilgileri yer alabiliyor ve dokunmatik ekran ödeme kolaylığı sağlıyor. Yani işletmenin yapısına, sattığınız hizmet ya da ürüne en uygun sistemi alıp veriminizi artırmanız ve maliyetlerinden kısmanız mümkün.

Neden para yerine mobil ödeme yapmayı tercih edeyim ki?

Mobil ödeme sistemlerinde temel amaç nakit kullanımını ortadan kaldırmak. Bu durum aynı zamanda tüm ticari işlemlerin de kayıt altına alınması anlamına geliyor. Tabii bu yeni jenerasyon ödeme araçları kasada geçen süreyi azaltıyor, cüzdanınızda biriken kart ve para taşıma zorunluğunu ortadan kaldırıyor. Hem müşteri hem kasiyer açısından kolaylık sağlıyor ve üye işyerlerine daha kontrol edilebilir, daha çok satış yapabilecekleri kanallar sunuyor. Üstelik üye işyerleri için yeni bir marketing kanalı yaratıyor. Hatta ilerleyen süreçte yazarkasa POS'larda kontör yüklemesinden tutun da sinema biletlerini temassız mobil ödeme sistemleriyle almaya hatta faturalarınızı ödemeye varana dek hayatın her alanında kullanılmaya başlayacak.

Bu alanda kimler çalışıyor?

Verifone'dan Bankalararası Kart Merkezi'ne, Visa, MasterCard gibi firmalardan Apple, Samsung gibi teknoloji devlerine herkes mobil ödeme sistemlerini gündemine almış durumda. Mesela Apple yeni bir ödeme sistemi olan Apple Pay platformu ile sektöre girdi. Son akıllı telefonları iPhone 6 ve iPhone 6 Plus cihazlarına getirdiği NFC yani yakın alan iletişimi teknolojisi ile mobil ödeme sistemlerine kucak açtı. Bu yeni teknoloji ile Apple Pay, kredi kartlarını telefona tanımlamayı planlıyor ve American Express, Visa ve MasterCard ile anlaşmış durumda. Samsung ise Apple'ın aksine bu alanda teknoloji geliştirmek yerine ödeme sistemleri alanında sektördeki önemli oyunculardan biri olan Looppay'ı satın alarak sektöre girdi. Looppay'in yeni teknolojisi ise farklı bir dijital cüzdan deneyimi sunması. Manyetik bantlı kart okuyucularını temassız alıcılara dönüştürerek çalışan sistem için Samsung Google ile işbirliği hedefinde.

Nasıl yani? Apple ne yapıyor olabilir ki?

Sadece Apple değil ki herkes.. Google Wallet ürünü, PayPal, BKM'nin dijital cüzdanı BKM Express; mikro ödeme kanalında GSM operatörü aracılığı ile ödemeye yönelik ürünü ile PayU; tek tıkla ödeme ürünü ile Mastercard; QR kod ile ödeme ürünleri arasında da en çok tercih edilenler Garanti Bankası ve İşbankası sayılabilir.