Yeni bir sektör doğuyor: Akıllı ev

Nesnelerin interneti (IoT) sayesinde fiziksel nesneler hem kendi aralarında hem de daha büyük sistemlerle iletişim ağı kurulabiliyor. Bu nedenle akıllı ev konseptinde yer alan ürün ve hizmetler son birkaç yıldır birbirlerine büyük oranda entegre olma imkanına kavuştu.

YAZI

Şerafettin Özsoy - Dijital Strateji ve İş Geliştirme

Akıllı evler, hepimizin çocukluktan beri hayal ettiğimiz bir konsept aslında. Bu hayalimizi de önemli ölçüde bilim kurgu filmlerine ve çizgi filmlere borçluyuz. Muhtemelen akıllı ev deyince birçoğumuzun aklına Jetgiller çizgi filmindeki ev ortamı geliyor. Çizgi filmde, karakterler bir düğmeye basınca istediği yemekler önüne geliyor, gardroptan istediği kıyafetler ütülenip üstüne giydiriliyor, evin robotu evi bir çırpıda temizleyebiliyordu. Çizgi film 1960’lı yılların yapımıydı. O günlerden bu yana hayal mahsulü dediğimiz birçok gelişme adım adım gerçeğe dönüşmüş durumda.

Akıllı evden kastımız bir evde yer alan tüm fiziksel nesnelerin, cihazların akıllı hale gelip otomasyonla çalıştırılması ve  bu cihazların uzaktan komutlarla yönetilmesi sürecidir. Özellikle son 10 yıldır akıllı ev konseptinde etkileyici teknolojik gelişmelere şahit oluyoruz. Fakat bu gelişmeleri birbirine entegre olarak çalıştıracak platformlar geliştiremiyorduk. Akıllı ev konseptinin bir bütün olarak entegre çalışmasının ardında yatan teknoloji ise nesnelerin internetidir (IoT). IoT sayesinde fiziksel nesneler hem kendi aralarında hem de daha büyük sistemlerle iletişim ağı kurulabiliyor. Bu nedenle akıllı ev konseptinde yer alan ürün ve hizmetler son birkaç yıldır birbirlerine büyük oranda entegre olma imkanına kavuştu.

Pazarın durumu

Statista’nın (2017) araştırmasına göre  2017 yılındaki akıllı ev pazar hacmi 33.5 milyar dolar. Statista 2022 yılında global pazar hacminin yıllık 112 milyar dolar olmasını öngörürken, McKinsey (2015)   ise 2025 yılındaki nesnelerin internetinin akıllı ev konseptinde oluşturacağı yıllık pazar potansiyelinin 200-350 milyar dolar bandında olacağını ön görüyor.

Akıllı Ev Ekosistemi

Güvenlik

Akıllı kameralar, akıllı sensörler, akıllı pencere ve kapı sistemleri sayesinde yangın, su basması, hırsızlık, gaz kaçağı gibi durumlarda etkileşim içinde oldukları itfaiye, polis merkezi, acil sağlık yardımı gibi destek kuruluşlarına anında bildirim yapılabiliyor. Ayrıca gelmekte olan tehlikelere karşı proaktif bir yaklaşım gösterme imkanı da sağlanıyor. Örneğin çocuğunuz tehlikeli bir aletin yanına yaklaştığında aletin koruma kalkanı hemen devreye girip kapanabilir ve çocuğun ondan zarar görmesini engelleyebilir.

Enerji yönetimi

Bir evin enerji tüketimi evin aylık giderleri içindeki en büyük maliyet kalemlerinden birisidir. Dolayısıyla enerji maliyetlerindeki en ufak bir tasarrufun bile büyük bir mali kazancı olmaktadır.  Akıllı termostatlar ve akıllı ısı sensörleri sayesinde evinizin enerji ihtiyaçlarını ve maliyetlerini etkili bir şekilde yönetebilirsiniz. Eğer evinizin total enerji kullanımı ve ihtiyacı anlık olarak hizmet sağlayıcı firmalara iletilebilirse hem en uygun fiyatlamayla en uygun alternatifler arasından otomatik seçim yaparak enerjinizi satın alabilir hem kullanımınızı kendi bütçenize göre otomatik ayarlayabilir hem de enerji yükünüzün kritik seviyelere gelmesinden kaynaklı potansiyel arıza durumlarını oluşmadan önleyebilirsiniz. Akıllı sistemler sayesinde seyahat programlarınıza, ev-ofis kullanım saatlerinize göre aydınlatma, ısıtma gibi kullanımları otomatik olarak optimize edebilirsiniz.

Sağlık yönetimi

Akıllı evlerdeki sağlık yönetiminin ana amacı hane halkının sağlıkla ilgili gelişmelerini izlemek ve buna göre acil durumlarda ilgili uzman kişilere ve sağlık kuruluşlarına bildirim yapmaktır. Vücut sağlığını ölçen giyilebilir akıllı sağlık cihazları özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik sorunları olan hastalar gibi bakım ihtiyacı yüksek olan insanlar için sıkı bir takip kontrol sistemi sunabiliyor.

Günlük ev işleri

Basitçe bile düşündüğümüzde her evde yemek yapılması, ortalığın temizlenmesi, çamaşırların yıkanması, kurutulması, ütülenmesi gibi birçok temel iş var. Bir yılda ayrılan süreyi hesaplayınca ortaya çok büyük bir emek ve zaman maliyeti çıkıyor. Bu nedenle ev aletleri akıllandıkça bu yüklerimiz gittikçe azalacak. Bu ev aletlerini  hem fırın, buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi büyük ev aletleri hem de çay-kahve makinesi, fön makinesi, mutfak aletleri gibi küçük ev aletleri olarak düşünebiliriz. Sanırım bahçeli evlere şehirlerde az rastlamaya başlamamızdan olsa gerek, akıllı evler denilince insanın aklına sadece betondan oluşan bir bina geliyor. Oysaki evi bahçesiyle bir bütün olarak değerlendirmeye aldığımızda bahçenin sulanması, çimlerin biçilmesi, çöplerin temizlenmesi, bahçe çitlerinin tamiri gibi çok fazla ürün ve hizmet geliştirilmeye ihtiyaç duyulacak alan olarak ortaya çıkıyor.

Market alışverişleri

Yoğun iş yaşamından dolayı birçok kimse market alışverişine yeterince zaman ayıramıyor. Akıllı stok sensörleri sayesinde market malzemelerinin konduğu akıllı dolaplarda stok durumu anlık olarak kontrol edilip belli bir stok değerinin altına indiğinde otomatik olarak en uygun marketlerden en uygun fiyatlardaki ürünleri bulup kendi kendine sipariş verebilir. Bunun için sizin evde müsait olduğunuz zamanları bilen kişisel takviminizden öğrenip ona göre sizin uygun olduğunuz vakitlerde evinize teslim edilmesini organize edebilir.

Medya ve eğlence

Evdeki Tv izleme, müzik dinleme keyfinizi maksimum seviyeye çıkarmak için firmalar harıl harıl çalışıyor. Belki de günlük hayatta etkisini en hızlı gördüğümüz ve müşterisi olduğumuz alan burası. Hem medya oynatıcısı akıllı TV’lerimiz, hoparlörlerimiz hem de bizatihi medyanın sahibi olan film-müzik platformları çok yoğun bir şekilde kişisel modunuz ve keyif alışkanlıklarınızla kendi ürün ve hizmetlerini eşleştirmeye yönelik sistemler tasarlıyorlar.

Güzel bir güne akıllı uyanış

Geçmiş yıllarda bugün için öngörülen teknolojik ilerlemelere bugün artık çok sıradanmış gibi davranıyoruz. Muhtemelen bir süre sonra akıllı evlerle ilgili bugün hayal ettiğimiz şeyler yakın gelecekte gündelik hayatımızın bir parçası olmuş olacak. Örneğin kişisel takvimimizdeki bilgilere göre bizi en uygun saatte, en uygun müzikle ve ortam kokusuyla uyandıran akıllı alarm cihazlarımız, bizim uyanma saatimizden birkaç dakika önce tostumuzu hazırlayan, çayımızı demleyen akıllı mutfak robotlarımız, gideceğimiz yerin ortamına göre bize en uygun kıyafet kombinini oluşturan ve bizi giydiren akıllı gardroplarımız belki de 3-5 yıl içerisinde olmazsa olmazlarımız haline gelecekler.