Enerji sektöründeki 'tıkanma' için öneri

Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı Kıvanç Zaimler, Türkiye enerji sektörünün ödenemeyen ağır banka borçları nedeniyle yaşadığı tıkanmanın, sermayedarların ya ilave sermaye koyması ya da öz sermayelerinden kısmen veya tamamen vazgeçmesi, bankaların da alacaklarının bir kısmından vazgeçmesi yoluyla aşılabileceğini ifade etti.

Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı Kıvanç Zaimler, Londra’da düzenlenen FT Enerji Dönüşüm Stratejileri Zirvesi’nde sektöre dair değerlendirmelerde bulundu. Bu vesileyle Türkiye enerji sektöründeki sıkıntıları ve çözüm önerilerini paylaşan Zaimler, bugün enerji sektöründeki oyuncuların borçlarının ödenebilmesi için mutlaka finansman modelleri geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.

Sektörün gündeminde enerji sermaye girişim fonunun bulunduğunu hatırlatan Zaimler “Esasında sermayedarın ya ilave sermaye koyacağı veya öz sermayesinden kısmen veya tamamen, bankaların da alacaklarının bir kısmından bir şekilde vazgeçmesi gibi konuların yavaş yavaş hayata geçmesi lazım. Şirketler sermaye konusunda mutlaka çözüm bulmalı” dedi.

Devlet öngörülebilir piyasayı sağlamalı

Enerji sektöründeki oyuncuların yaşadığı tıkanıklığın kalıcı olarak aşılabilmesi için kamuya da önemli bir görev düştüğünün altını çizen Kıvanç Zaimler şöyle konuştu: “Burada kamunun da bu sektöre finansman verilebilecek, serbest piyasa ekonomisiyle ilgili şartları daha iyi oluşturması lazım. Bunu yaparken de asla ve asla yeni oluşum içinde, eşit taraflar arasında rekabeti bozacak farklı uygulamalar yapmamalı. Bu sektöre para koyan yatırımcının ya da bu sektöre kredi veren finansörün önünü görebilmesi, buradaki sistemin doğru çalışmasına olan güven işin en temel noktası.”

Devlet finansörlere güven vermeli

Burada kamu, yatırımcı ve finansörden oluşan kamunun üç paydaşına da önemli işler düştüğünü yineleyen Zaimler “En önemli konu oyunun en önemli kurucularından biri olarak kamunun, gerek yatırımcı anlamında, gerekse finansman sağlayan tüm yurtdışı kurumlara, borsacılara, bankacılara güven verecek aksiyonlar alması lazım. Özellikle de serbest mekanizma dinamiklerinin, maliyet bazlı sistemlerin çalıştığına dair kuvvetli sinyaller verecek adımların hayata geçirilmesi lazım. Büyük resim bu aslında” ifadelerini kullandı.

Borcumuz da satışımız da TL ile geceleri rahat uyuyoruz

Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı Kıvanç Zaimler, Grubun enerjinin gerek üretim ve ticaret, gerekse dağıtım ve perakende alanlarındaki tüm değer zincirini kapsayacak şekilde bir numara olma hedefi doğrultusunda faaliyetlerine devam ettiğini söyledi. Halen Başkent, Toroslar ve İstanbul Anadolu Yakası’nın elektrik dağıtım ve görevli tedarik şirketlerinin Grup bünyesinde yer aldığını belirten Kıvanç Zaimler şöyle dedi: “Elektrik üretiminde ise kaynak çeşitliliği açısından Türkiye’nin en dengeli portföyünü oluşturduk. Bugün Türkiye’nin 90 bin megavatlık kurulu gücü var; bizim de 3700 megavatımız var. Bunların alt kırılımlarına baktığımızda Türkiye’nin dağılımıyla bizim üretim portföyümüzün çok örtüştüğünü görürüz. Yani dengeyi çok iyi yönettik, yumurtaları tek bir sepete koymadık.”

Gece rahat uyutan bir iş modeli

Elektrik dağıtım ve perakende satış ayağında çok büyüdüklerini yineleyen Kıvanç Zaimler, “Hissedarlarına temettü veren bir yapımız var. Borçlarımızın neredeyse tamamı kazancımız ile aynı para biriminde, yani TL olduğu için gece bizi daha rahat uyutan, risklerimizi yönettiğimiz bir iş modeli haline geldi. Bugün bütün euro bazındaki borçlarımızı, YEKDEM’den gelen dolar bazlı ve termik santralden gelen TL bazlı gelirlerle hedge’leyerek örtüştürdük. Bugün borçlarını ödeyebilen bir şirket olarak içinden geçtiğimiz bu zor dönemin sonuna doğru tünelin sonundaki ışığı gördük gerçek anlamıyla” diye konuştu.

Üretim şirketi de halka açılacak

Enerjisa’nın elektrik dağıtım şirketlerini halka açtıklarını hatırlatan Kıvanç Zaimler, bu alandaki yatırımları eksiksiz yapmaya devam ettiklerini, perakende tarafında, elektrikli araçlar, akıllı evler, sanayiye farklı çözümler ürettiklerini belirtti. Üretim tarafında risk yönetimini öğrenmenin biraz daha uzun sürdüğünü kaydeden Zaimler, “Borçlarımızın azaldığı bir dönemde, ilave yatırımlarla büyüme yapabilme potansiyelimizi gördük. Dolayısıyla, bu şirketimizi de dağıtım ve perakende şirketi gibi piyasaların hazır olduğu gün halka arz etmeyi düşünüyoruz” diye konuştu.

YEKA RES 2 ihalesini nasıl kazandılar?

Bir şirketin halka arz için öncelikle düzenli gelir sağlayıp düzenli temettü ödeyebilir noktada olması gerektiğini ifade eden Kıvanç Zaimler, “Yani hem borcunuzu ödeyeceksiniz hem de cebinizde para kalacak. Tabii bir de yatırımcının ilgisini çeken bir büyüme hikayesi lazım” dedi. Enerjisa’nın üretim şirketi için büyüme hikayesinin de oluşmaya başladığını ifade eden Zaimler şöyle devam etti:
“Türkiye, biz yenilenebilirde büyüyeceğiz dedi. Yenilenebilir enerji kaynaklarını destekleme mekanizmasından (YEKDEM) sonra, yenilenebilir kaynak alanı (YEKA) ihaleleri geldi. Güneş ve rüzgârla başladı. YEKA’nın da zamanlaması çok iyi oldu. Yeni yatırımlar yapabileceğimiz bir zamana denk geldi. YEKA ihalelerini almak istememizdeki en büyük motivasyon bu.”

Türkiye enerjide yeni teknolojilerin test sahası

Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı Kıvanç Zaimler, Londra’da düzenlenen FT Enerji Dönüşüm Stratejileri Zirvesi’nde yaptığı değerlendirmede, son 20 yılda hızlı bir büyüme gösteren gelişen piyasaların yakın gelecekte daha da kilit bir rol üstlenmelerinin beklendiğini söyledi. Uzun yıllar ortalama yüzde 5.5 oranında büyüyen bir pazar olan Türkiye’nin de geçmişte telekomünikasyon ve bankacılık sektöründe sıçramalar yaptığını belirten Kıvanç Zaimler, benzeri bir sıçramanın enerji sektöründe de gerçekleştirilebileceğini ifade etti.

Zaimler, “Sektörün işleyişini dönüştürerek teknolojiyi bir sıçrama aracı olarak kullanabiliriz” ifadesini kullandı. Türkiye’de, enerji sektörünün gelişimini destekleyen farklı öncelikler ve bu öncelikleri destekleyen mekanizmalar bulunduğunu kaydeden Zaimler, “Türk müşterilerin farklı ihtiyaçları ve öncelikleri var. Bu yüzden benim önerim gelişmekte olan pazarların yeni ortaklıklar kurmak adına mükemmel bir oyun alanı olduğu ve aynı zamanda yeni teknolojilerin bir test alanı olarak kullanılabileceğidir” dedi.