Tıp Bilimine Yön Veren 100 Türk
40. TANER DEMİRER
Kök hücrenin kansere karşı kullanımı konusunda çalışmalar yapmaktadır.
Dr. Demirer 1984 yılında Ankara Tıp Fakültesinden dönem üçüncüsü olarak mezun olmuş ve 1987-1997 yılları arasında 10 yıl süre ile Amerika Birleşik Devletleri’nde eğitim görmüştür. Amerika’da bulunduğu dönem içerisinde iç hastalıkları ihtisasını Wisconsin Tıp Fakültesi’nde, Tıbbi Onkoloji, Hematoloji ve Kemik İliği Transplantasyonu ihtisaslarını ise Washington Üniversitesi’ne bağlı Fred Hutchinson Kanser Merkezi’nde yapmış ve kendisine bu enstitüde Üstün Başarı ödülü verilmiştir. Amerikan Federal Hükümeti ve Sağlık Bakanlığı tarafından kendisine İç hastalıkları ve Tıbbi onkoloji uzmanı unvanları ve diplomaları verilmiştir. 1998 yılında ülkemizde hematoloji alanında verilen ‘ROCHE Tıp Araştırma Ödülü’nü almıştır.
Prof. Dr. Demirer, 2001-2007 yıllarında kısa adı EBMT olan Avrupa Kemik İliği Transplantasyon Birliği’nin Solid Tümör Grubu Başkanlığı ile kısa adı FECS olan Avrupa Kanser Federasyonu konsey üyeliği görevlerini yürütmüştür. Dr. Demirer aynı zamanda Hematoloji ve Onkoloji alanında uluslararası düzeyde tanınmış dergilerin editöryal komisyonlarında da danışman olarak görev yapmaktadır. Demirer, ülkemizde Sağlık Bakanlığına bağlı ilk kemik iliği transplant merkezini Ekim 1999’da Ankara Numune Hastanesinde kurmuş ve Ekim 2001 yılına kadar bu ünitenin direktörlüğünü yapmıştır. Ayrıca Temmuz 2003 ve Mart 2015 tarihlerinde İstanbul’da yapılan Avrupa Kemik İliği Transplantasyon Kongresinin Başkanlığı’nı yapmıştır. 2002 yılında Sağlık alanında TÜBİTAK Bilim Ödülünü almıştır. Türkiye Bilimler Akademisi Konsey üyesi, Avrupa Bilimler Akademisi Asli Üyesi ve Dünya Akademiler Birliği (IAP) Seçici Kurul üyesidir. Dr. Demirer aynı zamanda TÜBA Kanser ve Kök Hücre Çalışma Gruplarının başkanlıklarını da yürütmektedir.
Ülkemizi uluslararası platformlarda üstün temsil kabiliyeti ve kök hücrenin kansere karşı kullanımı konusunda yaptığı üstün nitelikli çalışmaları nedeniyle Ekim 2014’te Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Onur Ödülü’nü almıştır.
39. MURAT AKOVA
Kanserli hastalarda enfeksiyonlar üzerine çalışmaktadır.
Prof. Dr. Murat Akova, Hacettepe Üniversitesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nde çalışmalarını ve araştırmalarını sürdürmektedir. İstanbul Tıp Fakültesi’nden mezun olan Akova, İç Hastalıkları uzmanlık Eğitimini Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde tamamladı. 1988-1989 yılları arasında “London Hospital Medical College, Department of Medical Microbiology”, Londra, İngiltere’de, 2002-2003 yılları arasında Boston, ABD’de, “Tufts University School of Medicine, Center for Adaptive Resistance and Microbiology” bölümünde çalıştı.
Özellikle gram- negatif bakterilerde beta-laktamaz direnci aracılığı ile gelişen direnç konusunda Hacettepe’deki ekip arkadaşları ile birlikte yaptığı çalışmalar, ülkemizde antibakteriyel direnç konusunda takiben yapılan pek çok araştırmaya öncülük etmiş, geçtiğimiz yıllarda Türkiye kaynaklı çok sayıda yeni farklı enzimin tanımlanmasını sağlamıştır. Dr. Akova, kanserli hastalarda infeksiyonlar-febril nötropeni alanında da Türkiye’de önde gelen bilim insanlarından biridir.
Son 20 yıl içinde ekip arkadaşları ile birlikte yaptığı çalışmalarla uluslararası platformda da konuyla ilgili tanınan bilim insanları arasına girmiş ve pek çok uluslararası çalışmanın yürütülmesinde, çeşitli tanı ve tedavi rehberlerin hazırlanmasında ve bu sayede evrensel anlamda bilgi üretimine katkıda bulunulmasında önemli rol oynamıştır.
38. VEDAT HAMURYUDAN
İltihaplı romatizmal hastalıkların tanı ve tedavisiyle uğraşmaktadır.
Prof. Dr. Vedat Hamuryudan, 1980 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. Aynı fakültede 1984 yılında iç hastalıkları uzmanı, 1990 yılında da romatoloji uzmanı oldu. Halen Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmalarına devam etmektedir. Romatoid Artrid hastalığının erken teşhisi ve tedavisi üzerine araştırmaları ve çok sayıda makalesi bulunmaktadır.
Hamuryudan aynı zamanda Türkiye Romatoloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığını yürütmektedir.
37. MEHMET HABERAL
Ünlü cerrah, organ nakli alanında uzmanlaşmıştır.
Türkiye’de ilk organ nakli ameliyatını gerçekleştiren Haberal, Amerikan Cerrahlar Koleji tarafından şeref üyeliğine seçilen ilk Türk’tür. Çalışmalarını Başkent Üniversitesi’nde gerçekleştirmektedir. Organ nakli işleminin yanı sıra organ naklini bekleyen hastaların psikolojileriyle de ilgilenmiş, bu alandaki çeşitli araştırmalara danışmanlık yapmıştır. Türkiye’de ilk organ nakli kongresini düzenleyerek alanda gelişmelere ön ayak olmuştur.
1974 ve 1975 yıllarında Colorado Üniversitesi Tıp Fakültesi Transplantasyon Merkezinde çalıştı. Aynı yıllarda Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Bölümüne bağlı olarak Yanık ve Transplantasyon Ünitesi’ni kurdu. 3 Kasım 1975 tarihinde Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Bölümü’nde, Türkiye’de ilk kez annesinden 12 yaşındaki bir çocuğa, akrabalar arası böbrek naklini gerçekleştirdi. Alanında birçok ilke imza atan Haberal, 2238 sayılı “Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli” yasasının hazırlanıp, 3 Haziran 1979’da yürürlüğe girmesine de öncülük etti.
1988’de Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Türkiye’de ilk kadavradan karaciğer naklini gerçekleştirdi.
36. ÖZCAN EREL
Tıbbi biyokimya alanında uzmanlaşmıştır.
Prof. Dr. Özcan Erel, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalında öğretim üyesi olarak, Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Laboratuvarlar Koordinatörü olarak çalışmaktadır. Bilimsel çalışma alanları; yenilikçi biyokimya test ölçüm yöntemi ve kiti geliştirme, oksidanlar, antioksidanlar, enzimler ve iz elementlerdir.
Prof. Erel’in geliştirdiği biyokimya test ölçüm yöntemleri tüm dünyada kullanılmakta ve ülkemizde üretilen yenilikçi biyokimya test ölçüm kitleri özellikle gelişmiş ülkeler başta olmak üzere 20 den fazla ülkeye ihraç edilmektedir. Bilimsel projelerine TÜBİTAK ve endüstriden çok sayıda finansal destek kazanmıştır. Prof. Erel, XI th Annual John M. Kinney International Award (ABD), TÜBİTAK Bilim Ödülü sahibi ve Türkiye Bilimler Akademisi Asli Üyesidir.
35. GÖKHAN M. MUTLU
Akciğer hastalıkları, kritik bakım ve uyku bozuklukları uzmanıdır.
Amerika’da Chicago Üniversitesi’nde Akciğer ve Kritik Bakım Bölümü’nün şefliğini yapan ve aynı yerde çalışmalarını sürdüren göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Gökhan M. Mutlu, özellikle solunum yolu hastalıkları ve uyku bozuklukları ile ilgilenmektedir. Mutlu’nun araştırmaları, Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu, Solunum yetmezliği, Obstrüktif uyku apnesi, Merkezi uyku apnesi, akciğer iltihabı sendromunun mekanizmalarına odaklanmaktadır.
NUCATS İnovasyon Ödülünü, son zamanlarda hava kirliliğine bağlı kanser hastalıklarının çok arttığını, her yıl akciğer kanserinden ölenlerin sayısının meme, kolon ve prostat kanserlerinden ölenlerin toplamından daha fazla olduğuna dikkat çeken ve nanopartiküllerin akciğer kanserinin tedavisinde kullanımı üzerinde çalıştığı projesi ile kazanmıştır. Mutlu, hava kirliliğinin akciğerlere etkisine dair pek çok yeni araştırma projesi yürütmektedir. Amerikan Klinik Araştırma Derneği’nin seçilmiş üyesidir. Pek çok bilimsel yayında editörlük çalışmaları yapmaktadır.
34. CİHAN YURDAYDIN
Karaciğer hastalıkları ve tedavisi üzerinde çalışmaktadır.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı öğretim üyesi olan Prof. Dr. Cihan Yurdaydın, Dünya Gastroenteroloji Örgütü’nün (World Gastroenterology Organisation-WGO) de Genel Sekreteridir. Yurdaydin, Avusturya Viyana Üniversitesi’nde hepatik ensefalopatisi üzerine bir yıl çalışmış ve 1991-1993 yılları arasında Ulusal Sağlık Enstitüleri Karaciğer Hastalıkları Bölümü’nde misafir araştırmacı olarak görev yapmıştır. AASLD, EASL ve Türk Gastroenteroloji Derneği’nin aktif bir üyesi olan Profesör Yurdaydın, aynı zamanda Karaciğer ve Türk Transplantasyon Derneği’nin üyesidir.
Karaciğer hastalıklarının karaciğer dışı belirtilerinin santral sinir sistemi kaynaklı olduğunu gösteren Yurdaydın bu çalışmasıyla ülke sınırlarını aşarak Brezilya’da yaşayan Amazon yerlilerinin sağlığına bile büyük katkı sağlamıştır. Yurdaydın özellikle santral serotoninerjik ve opyaterjik sistemlerin rolleri konusunda çalışmalarını sürdürmektedir.
33. BERRAK YEĞEN
Gastrointestinal peptitlerin biyolojik etkileri üzerine çalışmaktadır.
Halen Marmara Üniversitesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı olarak görev yapan Berrak Yeğen, araştırmalarını; Gastrointestinal motilite ve düzenlenmesinde rol oynayan nöral ve humoral faktörler; İnflamasyon modelleri; Gastrointestinal peptitlerin biyolojik etkileri üzerine yoğunlaştırmıştır. Yeğen, ayrıca eğitim alanında da araştırmalar yürütmektedir.
Prof. Berrak Yeğen’in Sandoz Bilim Ödülleri Farmakoloji Bilim Dalında üçüncülük ödülü, İstanbul Tabip Odası Tıp Bilim Ödülü, 1997 Sedat Simavi Vakfı Sağlık Bilimleri ve Eczacıbaşı Tıp Teşvik Ödülü gibi pek çok ödülü bulunmaktadır.
32. ÖZLEM TÜRECİ
Tümör antijenlerinin karakterizasyonu için SEREX teknolojisini geliştirdi.
Özlem Türeci, 20 yıldan fazla bir süredir kanser araştırmaları yapıyor. Araştırmalarının odak noktası, hematolojik olmayan kanserler için immünoterapötik ilaç hedeflerinin tanımlanması ve antikor geliştirmenin yanı sıra aşı bazlı tedavilerin belirlenmesidir. Özlem Türeci, 2001 yılında Mainz, Almanya’da bulunan GANYMED Pharmaceuticals AG’yi kurdu ve Kasım 2008’den bu yana Genel Müdürlük görevini yürütmekte
ve Başhekimi olarak görev yapmaktadır.
Tümör antijenlerinin karakterizasyonu için SEREX teknolojisini geliştiren Türeci, 1995 yılında Alman Hematoloji ve Onkoloji Derneği Vincenz Czerny Ödülü ve 1997’de University Saarland’ın Calogero Pagliarello Araştırma Ödülü’nü kazandı.
31. AHMET GÜL
Behçet hastalığı ve Ailevi Akdeniz ateşi üzerine çalışmaktadır.
Halen İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Romatoloji Bilim Dalı’nda profesör olarak çalışmakta olan Ahmet Gül’ün araştırmaları Behçet hastalığı patogenezinde genetik ve immünolojik faktörlerin tanımlanması ve Ailevi Akdeniz Ateşi hastalığının moleküler genetiği üzerine yoğunlaşmıştır. Bu konularda kendi fakültesi dışında Karolinksa Enstitüsü (İsveç), Manchester Üniversitesi, Epidemiology Research Unit (İngiltere) ve National Institute of Arthritis, Musculoskeletal and Skin Diseases (Amerika Birleşik Devletleri)’de araştırmalar yapmıştır.
TÜBİTAK da dahil olmak üzere çeşitli ödülleri bulunan ve Prof. Gül, Romatizma Derneği, Behçet Hastalığı ile Savaş Derneği (Yönetim Kurulu Başkanı), İmmünoloji Derneği, Romatoloji Araştırma ve Eğitim Derneği (Yönetim Kurulu Üyesi), International Society for Behçet’s Disease, Ailesel Akdeniz Ateşi Araştırma ve Dayanışma Derneği (Yönetim Kurulu Üyesi) Üyesidir.