İspanya’nın modern ekonomisi
GSYİH’ye göre dünyanın 13. Avrupa Birliği’nin 5. büyük ekonomisi olan İspanya, genç ve iyi eğitimli nüfusu ile fiyatlarda rekabetçi ve yenilikçi uluslararası bir merkez konumunda bulunuyor.
Hizmet sektörü temelli modern bir ekonomiye sahip olan İspanya‘nın ekonomisi diğer Batı Avrupa ülkeleri gibi 2. Dünya Savaşı’nın ardından bir dönüşüm sürecine girmiştir. Bu süreçte tarım sektörünün önemi azalırken hizmetler sektörünün önemi giderek artmış ve bu sektör ekonominin hakim gücü haline gelmiştir.
Tarım sektörü GSYİH’nin sadece yüzde 2,5’ini oluştururken, hizmetler sektörünün payı yüzde 75’e kadar yükselmiştir. Perakendecilik, turizm, bankacılık ve telekomünikasyon sektörleri ekonomik faaliyetin en önemli unsurlarındandır. Diğer taraftan GSYİH’nin yüzde 17’lik kısmını oluşturan sanayi sektörü ekonomideki önemini korumaktadır.
İspanya, yabancı sermayenin yöneldiği önemli ülkeler arasına girmeyi başarmıştır. İspanya’nın geniş iç piyasası, ihracat imkanı ve büyüme potansiyeli sayesinde birçok yabancı, yatırım için İspanya’yı tercih etmektedir. İspanya’daki yabancı yatırımlara bakıldığında, geçen 25 sene içerisinde İspanyol ekonomisinin modernleşmesinde büyük rol oynadığı görülmektedir.
DIŞ TİCARET POLİTİKASI
İspanya’da standartlara ilişkin uygulamalar İspanya’nın standart ve sertifikasyon kuruluşu olan Asociacion Espanola de Normalizacion Certificacion – AENOR tarafından yürütülmektedir. AB’de standartların oluşturulma süreci sanayi tarafından önerilerek ya da AB Komisyonu tarafından zorunlu hale getirilerek başlatılmakta ve ulusal veya uluslararası alanda faaliyet gösteren bağımsız standart geliştirme kuruluşları tarafından yürütülmektedir. AB’de birçok standart ISO gibi uluslararası standart kuruluşlarının standartlarına uyarlanmaktadır. AB’de elektronik ve telekomünikasyon standartları haricinde bütün standartlar CEN (Avrupa Standartlar Komitesi) tarafından ele alınmaktadır.
AB üyesi olmayan ülkelerle gerçekleştirilen tarım ürünleri ithalatında ne bölgesel ne de ulusal bir kısıtlama getirilmeksizin serbest ticaret politikası izlenmektedir. Sadece ithal edilecek malın bağlı bulunduğu tarımsal kuruluşun normlarına uygun olup olmadığı konusunda teminat olarak (AGRIM) ithalat sertifikası istenmektedir. Genel kurallara istisna olarak bazı tütün çeşitleri ithalatı için izne gerek duyulmaktadır.
AB dışı ülkelerden yapılacak sanayi ürünleri ithalatında da bazı istisnalar hariç olmak üzere serbest ticaret politikası izlenmektedir. Bu istisnalardan biri, bazı ülkelerden daha önceden belirlenmiş ürünlerin ithalatında miktar kısıtlamaları ve kontrol önlemleri uygulanmasıdır. Bu tür kısıtlamalara konu olan ürünler arasında tekstil ürünleri, eldiven, ayakkabı, porselen, cam ve seramik mamuller, çelikten mamul ürünler, oyuncaklar, bazı kimyasal ürünler yer almaktadır.
TÜRKİYE İLE TİCARET
Geçtiğimiz yılın ihracat verileri incelendiğinde tüm sektörler bazında İspanya’ya olan ihracatımızın yüzde 26, İspanya’dan ithalatımızın ise yüzde 12 arttığı görülmektedir. İspanya özellikle hazır giyim ve konfeksiyon ihracatımız için önemli bir pazar konumundadır.
Ülkenin en çok ithalat gerçekleştirdiği ürünlerine baktığımızda ise ham petrolün başı çektiği görülmektedir. Bunu otomobil, kara taşıtları için aksam ve ilaç takip etmektedir.
İspanya’daki Türk yatırımları ağırlıklı olarak ticaret ofisleridir ve Türkiye, İspanya hükümeti tarafından ticaret ve yatırımda öncelikli ülkeler arasına seçilmiştir. İspanya Devlet Ticaret Sekreterliği tarafından yapılan bir değerlendirme ile Pazar Geliştirme Planı’na önceden seçilmiş olan ABD, Meksika, Fas, Cezayir, Brezilya, Çin, Hindistan, Rusya ve Japonya’nın yanı sıra ülkemiz ve Güney Kore’nin de eklenmesine karar verilmiş ve listede yer alan ülke sayısı 11’e çıkmıştır.
Ticaret Bakanlığı’nın 2018 verilerine göre Türkiye – İspanya Ticaret Rakamları
Türkiye’nin İspanya’ya ihracatı: 7 bin 710 dolar
İhraç edilen başlıca ürünler: Otomobil, steyşın vagonlar, tekstil ve konfeksiyon ürünleri, demir-çelik sanayi ürünleri
Türkiye’nin İspanya’dan ithalatı: 5 bin 492 dolar
İthal edilen başlıca ürünler: Otomobil, hava taşıtları, kara taşıtları için aksam, petrol yağları
Ticaret hacmi: 13 bin 202 dolar
Ticaret dengesi: 2 bin 218 bin dolar
İspanya ile çalışma konusunda danışmanlık veren bazı kamu kurumlarının iletişim bilgileri:
DEİK TÜRKİYE – İSPANYA İŞ KONSEYİ
İş Konseyi Koordinatörü Hande Şahin
Tel No: 0212 339 50 79
E-Posta: hsahin@deik.org.tr
İSPANYA KONSOLOSLUĞU
Adres: Levent Mah. Karanfil Aralığı Sok. No:16, 34330 Beşiktaş/İstanbul
Tel No: 0212 270 74 10
T.C. MADRİD BÜYÜKELÇİLİĞİ
Adres: Rafael Calvo, 18 2A-B 28010 Madrid
Tel No: +34 913 103 904
Faks: +34 91 308 66 02
E-posta: embajada.madrid@mfa.gov.tr