'AN'I YAKALAYAN ŞİRKETLER

Barış Soydan

Turkishtime Özel Dosya

 

Teknoloji şirketlerin de hayal gücünü genişletti, adımlarını özgürleştirdi. Şirketler artık başarısızlıktan korkmuyor, risk alıyor, aynı anda birden çok alana yatırım yapıyor. Bugün Facebook Amazon gibi, Amazon Apple gibi, Apple Google gibi davranıyor. Ne tüketiciler ne de diğer yatırımcı markalar bu durumu yadırgıyor. Devir, şirketlerin 'tüketicinin yaşadığı zamanı yakalayabilmesi'ne hayati değer atfediyor. Anı yakalayabilen şirketler ayakta kalıyor.

Teknoloji, tüm dünyayı değiştirmeden önce 'büyüme ve başarı stratejisi' denilen kavram şirketler açısından çok farklıydı. Şirketler, belki onlarca yıl boyunca aynı sektörde aynı işi sürdürüyor, yeni yatırım yaparken başarısı kanıtlanmış olanı tercih ediyor ve daha az riskli olana eğilim taşıyordu. Bir şirketi büyük yapan etken, sektörde kök salmak ve istikrardan şaşmamaktı.
Oysa yeni ekonominin ruhu çok farklı. Bugünün şirketleri artık 'an'ı yakalıyor. Esnek olmayı esas alıyor. Yeni tüketicinin beynini okuyor, olası ihtiyaçlara anında yanıt verebilecek şekilde kendini dönüştürüyor. Dijitalleşen dünyada zamanın ruhu sürekli ve takip etmesi güç bir hızla değişiyor. Kasetçalardan cd-çalar'a geçişimizi hatırlayabiliyoruz belki ama mp3 player, i-Pod ve Spotify nasıl ve ne zaman hayatımıza girdi, bir ihtiyaca nasıl dönüştü, bu süreçleri hatırlamak o kadar kolay değil. Bugün yeni tüketicinin talebi her an farklılık gösterebiliyor, trendler süratle değişiyor ve değişen, farklılaşan hatta belki gelişen taleplere henüz daha o ihtiyaç hasıl olmadan yanıt verebilen, bir bakıma ihtiyacı 'tanımlayan', 'ihtiyaç haline getiren' şirketler 'oyunda kalmaya' devam ediyor. Diğerleri ise eleniyor. Her geçen gün eski ihtiyaçlarımıza yepyeni çözümler ve beraberinde yepyeni ihtiyaçlar doğuyor-ölüyor. Yani bugün modayı takip etmek sadece tüketiciler için bir prestij meselesi olmaktan çok uzak, yeni ekonomide moda 'şirketlerin modayı takip etmesi', anı yakalaması ve güncel ihtiyaçlara çağın gerektirdiği gibi yanıt vermesi'. Üstelik bu durum şirketler için tüketiciler için olduğundan çok daha hayati önem arz ediyor.
Bu bağlamda bakıldığında bir markanın sürdürülebilirliğini sağlayabilmesi eskiye nazaran hem çok kolay hem de oldukça zor...
Zor; çünkü artık alışılmışın dışına çıkmak gerekiyor. Keşifçi olmak, açık fikirli olmak, risk almak, yüksek teknolojinin ritmini yakalamak, yeni koşullara hızlı adaptasyon, araştırmacı, dinamik bir ruha ve ekibe sahip olmak olmazsa olmazlar arasında. Artık şirketlerin, daha da şeffaflaşan piyasa ekonomisi şartlarında bir sektörden diğerine, gelişen ihtiyaçlar doğrultusunda yatırım alanlarını kaydırması ya da birbiriyle organik bağı olmayan birkaç sektöre aynı anda yatırım yapması son derece olağan.
Kolay; çünkü aklınıza gelen her şeyi yatırıma dönüştürebilir, başarısız olmanız halinde 'itibar' kaybına uğramadan yolunuza gönül rahatlığıyla devam edebilirsiniz. Artık 'doğru' üzerindeki tekel kalktı, birden çok doğru ve o doğrulara giden birden çok yol var.

Google
Mars'ta değerli maden arıyor
Google deyince herkesin ilk aklına gelen 'ilk ve en büyük arama motoru' olur şüphesiz. Bununla birlikte Google bunun da ötesine geçerek dijital dünyanın gideceği yönü iyi tayin eden ve ihtiyaç anında 'orada' olabilen bir şirket. Bu yüzden Google bugün Mars'ta maden arama işine de giriyor, modüler telefon üretimi de yapıyor. Jetpac ve EMU gibi mobil cihaz uygulamalarını satın alıyor ve onlarla Google Now'ı geliştiriyor.
Yazılımlarla sürücüsüz araba geliştiren Google'ın bir yandan televizyon dünyasındaki arayışları devam ediyor. Yeni USB cihazı ChromeCast TV ile internetin büyük içeriğini TV'ye taşımayı hedefliyor. Üstelik Google bu konuda daha önce iki kez başarısızlığa uğramasına karşın bu alanda yatırım yapmaya devam ediyor. Google Pro ve Google Glass benzeri giyilebilir teknolojiler ayağında atılımlar yaparken bir taraftan da geliştiricilerine Wired dergisinden Kevin Kelly'nin de dediği gibi "nasıl öğrenileceğini öğreten" Android geliştirme kursu açıyor. Udacity işbirliğiyle “Developing Android Apps: Android Fundamentals” ismindeki eğitim programını açtı, bu programdan isteyen herkes, hiçbir ücret ödemeden yararlanabiliyor.

Intel
McAfee ile akıllı teknolojileri güvenilir kılacak
Intel zamanın ruhunu yakalayabilmek için büyük markalarla işbirliğine giderken eş zamanlı olarak onlarla rakip poziyonunu da korumaya devam ediyor. Akıllı telefon pazarında büyük arzlarla boy gösteren Intel, önümüzdeki süreçte giyilebilir teknolojilerin ve internet of things gibi kavramların ne kadar yükseleceğini önden görmüş olmalı ki bu alandaki yatırımlarına hız vermiş. Giyilebilir teknolojiler alanında dünyaca ünlü moda markalarıyla çalışan Intel, dünyanın her yerinde açtıkları open lab'ler ile teknolojiye yön verme hedefinde. Ayrıca internet of things denen tüm akıllı cihazların birbiriyle iletişim halinde olmasını beklediğimiz birkaç yıl içinde bu ekosistemde oluşabilecek güvenlik açıklarının bu konuyu ilerleyen günlerde ne kadar önemli hale getireceğini de öngören Intel, McAffee isimli güvenlik şirketini satın alarak bu konuya da ne kadar ciddiyetle yaklaştıklarını gösteriyor.

Vodafone
Dijital TV sektöründe güçlenmeyi hedefliyor
GSM devi Vodafone dijital TV sektöründe güçlenmek için İspanyol ONO şirketini 10 milyar dolara satın aldı. ONO, ödemeli dijital platform ve internet TV gibi hizmetlerini son yıllarda büyük ölçüde genişletmişti. Vodafone yine kendi markasıyla Türkiye’de üretilen 4G özellikli akıllı telefonu satışa çıkarıyor. 4G’li ilk yerli telefon Vodafone Smart 4 Power'ı satışa çıkaran şirket, mobil iletişimin son teknolojisini erişilebilir kılmayı hedefliyor. Vodafone daha önce de Blade V’yi üretiyordu. 4G uluslararası dolaşımı (roaming) müşterilerine sunan Vodafone Türkiye, Vodafone Smart 4 power ile mobil iletişimin en yüksek hız kapasitesini herkes için erişilebilir kılmayı hedefliyor.

Turkcell
Telefonu modeme dönüştürdü
Yerli GSM operatörlerinden Turkcell, orta segment tüketiciye hitap eden akıllı telefon pazarında yerini aldı. Aynı zamanda birden fazla cihazın aynı anda internete bağlanabilmesine imkan sağlayan ve cep telefonunu modem olarak kullanma teknolojisini geliştirdi.

Avea
Girişimcilere yatırım yapacak
Kullanıcılarının sosyal medyaya dönük internet kullanımı maliyetlerini azaltmak için 'sosyal medya paketi' sunan Avea aynı zamanda diğer bütün paketlerini de sosyal medyanın hayatımıza olan entegrasyonunu ve yaygınlaşan whatsapp kullanımını göz önünde bulundurarak yeniden düzenledi. Aynı zamanda Avealabs bünyesindeki Kuluçka Merkezi ile genç girişimcilere hem iletişim hem de teknolojik altyapı desteği sunan Avea, TÜBİTAK'ın destek programına çağrı ortağı oldu. Program kapsamında Avea adına açılacak başlıklarda yapılacak teknolojik gelişmelere Avea yatırım yapacak ve böylelikle yeni fikirlerin hayata katılmasına ve istihdama katkı sağlayacak.

Amazon
Drone'larla teslimata başlıyor
Perakendede de teslimat sorununa çözüm olarak insansız savaş uçakları Drone'ları kullanma fikrini ortaya çıkaran Amazon, gıda perakendesinden akıllı telefon üretimine kadar birçok alanda yatırım yapıyor. Amazon oyun odaklı canlı video akış servisi Twitch'i, 970 milyon dolar nakit karşılığında satın aldı. Facebook'un da daha önce teklif götürdüğü şirketi Amazon yükselen oyun pazarında kendisine bir yer açmak için ilk basamak olarak kullanacak.

Vestel
Beyaz eşya devi akıllı telefon üretiyor
Geçtiğimiz eylül ayında Berlin'deki IFA 2014'e katılan Vestel yerli tasarım olan akıllı telefonlarını Venus X ve Venus V modellerini tanıttı. Gelecek yıl akıllı telefonlarda 182 milyar uygulamanın indirilmesi öngörülüyor. Bu ekonomik trendi göz önüne alan Vestel ise sadece telefon üretmekle de kalmıyor, aynı zamanda bir ekosistem oluşturuyor. Vestel yöneticileri bu anlamda ekosistemin içinde kendileriyle çalışan yüzlerce irili ufaklı şirketi uygulama yazmaya teşvik ettiklerini ifade ediyor. Dünyada dijital devrim yaşandığını anlatan Erdoğan, bundan sonra daha fazla değişik görüleceğini ve çok fazla ürünün ortaya çıkacağını söyledi.

Vestel olarak bunların içinde yer almaları gerektiğini vurgulayan Vestel Şirketler Grubu İcra Kurulu Başkanı Turan Erdoğan, IFA'da yaptığı konuşmada “Biz tüplü televizyondan eğer LCD ve LED televizyonlara geçmesiydik bugün bu ürünü de yapamıyor olacaktık. Şöyle baktığınız zaman LCD, LED ve smart televizyonları düşünün. Tabletleri ve akıllı tahtayı düşünün. Zaten bizi teknoloji buraya getiriyor. Akıllı televizyondan sonra bunu yapmamamız bizim için çılgınlık olurdu. Biz bunu yapmak zorundaydık. Teknoloji bizi buraya itiyor. Bunu yapmazsanız kaybolup gidersiniz” dedi.

Asus
Güvenlik açıklarına odaklanıyor
Bilgisayar markası Asus da zamanın gereklilikleri doğrultusunda esneyebilen ve yeni koşullara anında yanıt üretebilen şirketler arasında. Bu anlamda Asus'un son hamlesi akıllı saat. Akıllı telefondan sonra giyilebilir teknolojiler de üretmeye başlayan Asus, yeni cihazını geçen ay Almanya'nın başkenti Berlin'de gerçekleşen IFA 2014 organizasyonunda tanıttı. Cihaz bir yandan da 99 dolar fiyat etiketiyle Android tabanlı en ucuz giyilebilir olma özelliği gösteriyor.

IBM
'Daha akıllı bilgisayarlar' çağına göz kırpıyor
Akıllı telefon ismini son yıllarda sıklıkla duyar olduk, oysa 1994 yılında 'The Simon Personel Communicator' isimli dokunmatik ilk akıllı telefonu üreten IBM’in geçtiğimiz Ağustos ayında duyurduğu, dünyanın ilk nörosinaptik çipi olma iddiasını taşıyan SyNapse'in 'daha akıllı bilgisayarlar' döneminin başlangıcı olabileceği tartışılıyor. Bugüne kadar üretilen çipler arasında insan beynini en başarılı şekilde taklit eden bu çip, bir milyon dijital nöron ve 256 milyon sinaps kullanıyor. IBM’in yeni çiplerinin endüstride adaptasyonu için ise tamamen yeni bir programlama gerektiriyor. IBM Research, bunun için gerekli altyapıyı SyNapse University adı verilen bir platform üzerinden dersler, egzersizler ve mentorlüklerle sağlıyor. Yapay zeka odağında Watson yazılım projesinden yola çıkarak bu yılın başlarında IBM Watson'ı kuran ABM, yine bir yapay zeka girişimi olan Cognea'yı satın aldı. Tıpkı Intel gibi akıllı cihazlar ekosisteminin olası güvenlik boşluklarını göz önünde bulunduran ve bunu iyi bir yatırım aracı olarak göre IBM, güvenlşik yazılımları üreticisi Trusteer'ı da 1 milyar dolar civarında bir yatırımla satın almıştı.

Sosyal ağlar cep telefonunun yerine göz dikti
Sosyal ağ kulvarındaki rakiplerinden geri kalmak istemeyen Pinterest mesajlaşma trendine katılmaya karar verdi. Artık kullanıcılar, Pinterest'in hem web hem mobil uygulamalarından birbirleriyle sohbet edebilecekler ve pin'ler paylaşabilecekler. Sosyal medya devi Facebook da ilk adımını Whatsapp'ı satın alarak attı. Ardından doyuma ulaşmaya yakın kullanıcı pazarını genişletmek için “Dünyada internete giremeyen kimse kalmasın” motto'suyla geçen sene temellerini attığı dev bir proje başlattı. Internet.org bu yıl ilk meyvelerini vermeye başladı. Telekomünikasyon alanında bir yatırımı olmayan Facebook, Zambiya'daki yerel GSM firması Airtel ile işbirliği yaparak hedefini Afrika'ya yöneltti ve Zambiya'daki kullanıcılara ücretsiz internet erişimi sağlamak için ilk adımlarını attı. Bu büyük çaplı proje için Ericsson, Nokia ve Samsung gibi büyük teknoloji şirketleri Facebook ile işbirliği halinde. Bir senedir bu sosyal sorumluluk projesini hayata geçirmek için çalışan Facebook bu süreçte projenin başarıya ulaşması için işi, insansız hava araçları geliştirmeye kadar götürdü.

Sosyal medya e-ticaret pazarından pay kapma telaşında
Yine Facebook... Sosyal medyanın iki ezeli rakibi Facebook ve Twitter arasında sosyal medya dışında, e-ticaret alanında da başka bir çekişme gündemde. Twitter, Amazon ile yaptığı işbirliği çerçevesinde #AmazonCart uygulamasını hayata geçirerek tweet içinden alışveriş dönemini başlatmıştı. Aynı zamanda tweet’lere satın al butonu eklenmesi gündemde. Twitter, en son CardSpring’i alarak sosyal ticarete atılacağının en güçlü sinyallerini verdi.
Tabii ki Facebook, Twitter'ın bu ticari hamlelerine karşılık vermekte çok gecikmedi. Twitter-CardSpring anlaşmasının açıklandığı gün Facebook cephesinde reklam ve sayfa içeriklerinde satın alma butonunun denenmeye başladığı ortaya çıktı. Facebook’un sosyal ticaretle ilgili ilk girişimi de bu değildi zaten. Sosyal medya devi daha önce sanal para birimi olarak Credits’i hayata geçirmiş, Gift Shop’tan kullanıcıların arkadaşlarına hediye alabilmesi üzerine kurulu bir sistem yaratmış ancak başarılı olamamıştı. Ancak bu başarısızlık Facebook için e-ticaret alanında hedefe gitmeyen bir yolun keşfi oldu sadece.

Sosyal medya kanalında Google + ile Facebook'a rakip olan Google'a bir karşı hamle de Facebook'tan geldi. 1.4 milyar üyesi bulunan Facebook da geliştirdiği arama motoru ile Google'a bir başka kanalda rakip olmaya hazırlanıyor. Yeni uygulama kapsamında Facebook, kullanıcıların arkadaşlarının eski iletilerini bulmalarına imkan sağlamayı hedefliyor.

Apple
Giyilebilir'de fark yaratacak
Apple kişisel asistanı Siri'yi mobilden masaüstüne taşınıyor. iOS 8 ile Siri’nin yapabilirlikleri artarken asıl Apple sürprizi Siri-Mac entegrasyonunda gizli. Google Now bir kenara, Cortana’nın da gelişiyle kişisel asistanlar arasındaki rekabet hızlanırken Apple’ın son hamlesi bu rekabeti başka yöne taşımaya hazırlanıyor. Çok yakında olmasa bile ilerleyen dönemlerde Mac bilgisayarımızdan ellerimizi kullanmadan sesli komutlarla işlerimizi halledebileceğiz.
Yine Apple da giyilebilir teknolojiler konusunda güçlü bir ilk adım atmak isteyen şirketler arasında. Teknoloji ve hazırgiyim şirketlerinin büyük ortaklıklara imza atmasına vesile olan bu yeni dönemde neredeyse hemen tüm firmalar gözünü giyilebilir teknolojilere dikmiş durumda. Mesela bu sonbahara yetişmesi beklenen iWatch... iPhone'ların yeni sürümleri hakkında daha piyasaya çıkmadan birçok bilgi dolaşıyor olmasına rağmen Apple, iWatch'u bir sır gibi saklıyor. Beyaz eşyanın küresel markalarından LG de giyilebilir teknolojiler alanına yatırım yapan şirketler arasında. Android Wear ile çalışan akıllı saati G Watch daha çok tazeyken, şirket G Watch 2’yi çok kısa bir süre önce tanıttı.

Samsung
Apple'a göz açtırmıyor
Android işletim sistemiyle Apple'ın iOS'una ilk rakip olan Samsung, akıllı telefon, tablet ve notebook alanında yaptığı hızlı ürün geliştirme süreçlerinden geçiyor. Samsung, en son Eylül ayında Berlin'de düzenlenen IFA'da tanıttığı akıllı saati GearFit'ten sonra akıllı bilekliği Garmin Vivosmart, Svarovski taşlarla bezeli akıllı saati Gear S Strap, Unpacked 2014'te tanıttığı mevcut akıllı telefon aksesuarlarından çok daha ileri bir deneyim fırsatı sunan sanal gerçeklik gözlüğü Gear VR, yeni Galaxy Note serisinin en önemli kozlarından S Pen gibi ürünlerle giyilebilir teknolojiler pazarına ne ölçüde ciddiyetle eğildiğini gösteriyor. Bu anlamda en büyük rakibi Apple'ı geride bıraktığını söylemek yersiz olmaz.

Yahoo
Kişiselleştirilmiş mobil deneyimlerin peşinde
CEO Marissa Mayer önderliğinde birçok büyüklü küçüklü satın alma gerçekleştiren Yahoo yine büyük bir anlaşmaya imza atarak mobil uygulama analytics servisi Flurry'i yaklaşık 300 milyar dolara satın aldı. Şimdiye kadar Tumblr ve Flickr satın almalarıyla ses getiren Yahoo Flurry’yi işe yarar, ilham verici ve güzel mobil uygulamalar geliştirmekte ve bunları paraya dönüştürmekte kullanacak. Diğer bir deyişle Yahoo’nun amacı kullanıcılara sunduğu mobil deneyimi daha kişiselleştirilmiş ve faydalı ürünlerle zenginleştirmek. Yahoo yılın ilk çeyrek raporunu açıkladıktan sonra sonuçlardan memnun olmadıklarını ve mobile ağırlık vermeye karar verdiklerini belirtmişti.

LinkedIn
Network'leri mercek altına alıyor
Girişimlerini hızlandırma kararı alan şirket, Google Alerts'in kişiler için olanı diyebileceğimiz Newsle'yi satın aldı. Böylelikle LinkedIn Newsle desteğiyle bağlantıları daha yakından tanımak ve takip etmek mümkün olacak. Newsle‘yi özetlemek gerekirse servis Facebook ya da LinkedIn'den bağlantılarınızı çekerek o kişiler hakkında web’de çıkan haberleri bildiriyor ve bu açıdan Google Alerts’e benziyor. Üç yıl önce kurulan ve iki milyondan fazla kullanıcısı olan Newsle kendi markasıyla kullanıcılarına hizmet vermeye devam edecek.

Yiğit Akü
Geleceğin akıllı akülerini üretiyor
Kendi alanında olası ihtiyaçları öngören ve teknolojiye yön veren şirketlerden biri olma hedefinde Yiğit Akü de. 2020 projeksiyonunda dünyada kullanılan akülerin ciddi oranda lityum iyon akülere dönüşmesini beklediklerini kaydeden Genel Müdür Erinç Çetin Miser elektrikli araç pazarının bu ihtiyacı tetikleyeceği öngörüsüyle cep telefonunda kullanılan lityum iyon batarya gibi ancak farklı güç gereksinimlerini karşılayabilecek şekilde tasarlanmış ve dizayn edilmiş bataryalar üzerinde çalışmaya başladıklarını söylüyor. Şirket önce benzinli otomobiller için akıllı aküler üretecek, ardından hibrit otomobiller için akıllı akü üretim çalışmalarına başlayacak.