Enflasyon 20 yılın zirvesinde
Tüketici fiyatları (TÜFE) ocak ayında yüzde 11,10 artış gösterdi. Aralık ayında yüzde 36.08 olan yıllık enflasyon yüzde 48.69'a yükseldi. Böylece Tüketici Fiyatları Endeksi Ocak ayında son 20 yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yıllık TÜFE ulaştırmada yüzde 68,89, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 55,61, ev eşyasında yüzde 54,53 arttı. Yıllık çekirdek TÜFE yüzde 39,45 olarak gerçekleşti. Aralık 2021'de yıllık enflasyon yüzde 36,08 olarak kayıtlara geçmişti.
Üretici fiyatlarında artış yüzde 94 oldu
Üretici fiyatları ise aylık bazda yüzde 10,45 artarken, yıllık Yİ-ÜFE yüzde 93,53'e çıktı.
Madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 86,51, imalatta yüzde 90,29, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 138,48, su temininde yüzde 25,88 artış yaşandı.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında yüzde 106,40, dayanıklı tüketim malında yüzde 58,49, dayanıksız tüketim malında yüzde 65,25, enerjide yüzde 142,06, sermaye malında yüzde 63,25 oldu.
Taze sebze ve meyvede yüzde 20,82 aylık artış
Ocakta tüketici enflasyonuna en fazla etki yapan gıda grubunda aylık enflasyon yüzde 10,9 artarken bunun manşet enflasyona etkisi 2.76 puan oldu. Taze sebze ve meyvelerde aylık artış yüzde 20,82'ye çıkarken işlenmiş gıdada ise aylık yükseliş yüzde 9,82 seviyesinde. Gıda ve içeceklerde yıllık enflasyon ise yüzde 55,61 olarak hesaplandı.
Ocak ayı zam şampiyonu elektrik
En fazla fiyat artışı yüzde 69,97 ile elektrikte, en çok fiyat düşüşü ise yüzde 8,19 ile de çocuk kazağında yaşandı. Elektrik ücretindeki fiyat artışını yüzde 54,74 ile patlıcan, yüzde 54,27 ile dolmalık biber, yüzde 45,81 ile salatalık izledi. Ocakta fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 41,99 ile kabak, yüzde 37,74 ile puding, yüzde 37,57 ile sürücü eğitim kurs ücreti, yüzde 36,33 ile bira, yüzde 35,56 ile rakı, yüzde 32,94 ile domates ve yüzde 32,12 ile metro ücreti yer aldı. Geçen ay en fazla fiyat düşüşü ise yüzde 8,19 ile çocuk kazağında oldu. Bunu yüzde 7,69 ile portakal, yüzde 7,28 ile kadın hırkası, yüzde 7,1 ile erkek kazağı, yüzde 6,65 ile kadın pardösüsü takip etti.
Enflasyonda tüketim sepeti ve ağırlıkları güncellendi
Öte yandan tüketici fiyat endeksi tüketim sepeti ve ağırlıklarını güncelledi. Buna göre gıda, içki ve sigara, konut, sağlık, haberleşme ve eğitim gruplarının enflasyondaki ağırlığı düşürülürken giyim ve ayakkabı, ev eşyası, ulaştırma, eğlence ve kültür, lokanta ve oteller ile çeşitli mal ve hizmetler gruplarının ağırlığı artırıldı.
TÜİK'ten yapılan açıklamada, "2003=100 temel yıllı TÜFE, zincirleme endeks olarak hesaplanmakta, TÜFE sepetinde yer alan mal ve hizmetler hanehalklarının en güncel tüketim yapısını yansıtacak şekilde oluşturulmakta, endeks sepeti ve ağırlıklar her yıl güncellenmektedir. TÜFE zincirleme endeks kapsamında her yıl bir önceki yılın Aralık ayını temel kabul eden yeni bir endeks kurulmakta, Aralık ayında kurulan bu yapı cari yıl boyunca aynen korunarak endeks hesaplanmaktadır" bilgisi verildi. 2022 yılı için mal ve hizmet sepetine eklenen yeni bir madde olmadı. 2022 yılı için TÜFE sepetinden çıkan mal ve hizmetler, mısırözü yağı, kuru barbunya, kayısı, kiraz, yeşil soğan ve kanepe (üçlü) oldu.