Kıdem tazminatında yeni dönem nasıl işleyecek?
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın kıdem tazminatının fona dönüştürülmesinin 2019 sonuna kadar yapılacağını açıklamasıyla 'kıdem tazminatı' konusu yine ekonominin gündemine oturdu.
Türkiye bir kez daha kıdem tazminatının fona dönüştürülmesine yönelik tartışmaları gündemine aldı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak kıdem tazminatının fona dönüştürülmesinin 2019 sonuna kadar yapılması yönündeki kararı açıkladı. Bakan Albayrak’ın açıklamasında, bu alanda daha önceki çalışmalardan farklı olarak fonun özerk değil, Bireysel Emeklilik Sistemi ile entegre bir fon tasarımı oldu. Önceki çalışmalarda fonun özerk yönetimi esasa alınmıştı. Bakan Albayrak tarafından açıklanan sistem, oluşturulacak fonun Hazine tarafından yönetilen bir yapıya işaret ediyor.
Kıdem tazminatının fona dönüştürülmesine yönelik girişimlere hem işçi, hem de işveren kanadından itirazlar geldiği için daha önce askıya alınmıştı. TÜRK-İŞ ve DİSK herhangi bir fon düzenlemesine kesinlikle karşı olduğunu açıklamıştı. HAK-İŞ ise kıdem tazminat kazanım hakları ve 1 yıl için 1 ücret olan sistemin bozulmaması şartıyla fona sıcak bakabileceğini belirtmişti. İşveren kanadında TİSK ise primin yüksek olduğunu belirterek kıdem miktarının azaltılması talebini iletmiş ancak özellikle işçi sadakati endişesiyle fon düzenlemesinin iş barışını bozabileceğini belirtmişti.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kıdem tazminatı fonuna yönelik yaptığı açıklamada, “Vatandaşlarımızın kazançlarına göre, azdan az çoktan çok, belirleneceği zorunlu bir bireysel emeklilik sistemini yani tamamlayıcı emeklilik sistemini yeniden ele alacağız. Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformunu da hayata geçireceğiz. Tüm paydaşlarımızın katılımı ile tıpkı çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre Kıdem Tazminatı Fonu’nda toplanacak” dedi. BES, mevcut haliyle bir emeklilik sigortası kimliğini taşıyor. Kıdem tazminatı fonunun da bu sisteme dahil olmasıyla, işten çıkarmalar sonrasında işverenin ödediği bir bedel olması yönüyle “tazminat” olan tasarımın “tazminat” kısmı devreden çıkmış olacak.
Kıdem tazminatının fona dönüştürülmesine yönelik daha önce yapılan çalışmalarda işverenlerin ücret üzerinden yüzde 4 oranında prim ödemesi ve oluşturulacak fonun Çalışma Bakanlığı ile ilişkili ancak özerk yönetilmesi öngörülmüştü. Bakan Albayrak’ın açıklamasında prim kesintilerinin kimden yapılacağına yönelik bir bilgi verilmedi ama BES düzenlemesi ile paralellik kuruldu. Bu da kıdem tazminatı fonu için de işçiden prim kesilmesi ihtimalini akla getirdi. Önceki çalışmalarda, kıdem fonunun her türlü yatırım aracına yatırım yapabilmesine izin verilmişti. Kıdem fonunun da BES gibi işçi adına bireysel olması öngörülmüştü.
Bu arada Anadolu Ajansı, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın yeni sisteme ilişkin görüşleri almak ve ayrıntıları netleştirmek üzere ilgili tüm tarafları bir araya getireceğini bildirdi.