İsrail-Hamas savaşı, dış ticaret için tehdit mi?

Hamas ile İsrail güçleri arasında başlayan savaşın insani boyutunun yanı sıra ticarette de önemli kayıplar yaratmasından endişe ediliyor. Savaş bölgesindeki limanlarda operasyonların aksamaya başlaması, Türkiye’nin dış ticareti için tehlike sinyali veriyor.

Rusya-Ukrayna savaşının küresel ekonomiye ve Türkiye’nin dış ticaretine etkileri derinleşirken, iş dünyası şimdi de Ortadoğu’da başlayan sıcak gelişmelerin şokunu yaşıyor. Geçen hafta Filistin ile İsrail arasında başlayan savaşın insani boyutunun yanı sıra ticarette de önemli kayıplar yaratmasından endişe ediliyor. EKONOMİ gazetesinin haberine göre; iki ülke arasındaki savaşta ilk ticari fatura ise lojistikte çıktı. Savaş bölgesindeki limanlarda operasyonlar aksamaya başlarken, bazı limanların tamamen kapatılabileceği konuşuluyor. Limanlardaki aksamalar sadece Türkiye’nin İsrail ve Filistin ile yaptığı ticaret için değil, Suriye, Ürdün ve hatta Asya’nın Türkiye bağlantılı yükleri için de tehdit oluşturuyor. Diğer yandan, savaş ortamının navlunda sıçrama yaratabileceği ifade ediliyor.

Türkiye’nin savaşın tarafları olan Filistin ve İsrail ile dış ticaretinin yüzde 90’dan fazlası denizyoluyla taşınıyor. Bu ülkelere kara ve demiryoluyla direkt bir taşıma hattı bulunmazken, havayolunun çok az bir payı bulunuyor.

Denizyolunda kuru yük ve konteyner taşımacılığının yanı sıra Ro-Ro gemileriyle de taşıma yapılıyor. Filistin’e giden ya da o ülkeden çıkan yükler için de İsrail limanları kullanıyor. Diğer yandan, İsrail’in önemli limanlarından Hayfa, Uzakdoğu’dan Avrupa’ya ve Türkiye’ye gelen ya da Türkiye’den giden yükler için aktarma limanı konumunda.

İki ülkeyle ticaretimiz 9 milyar dolar

Türkiye’nin İsrail ve Filistin ile gerçekleştirdiği dış ticaretin toplam değeri 9 milyar dolara yaklaşıyor. Bu rakamın büyük bir kısmını İsrail’e yapılan ihracat oluşturuyor. 2022 yılında Türkiye’den İsrail’e yaklaşık 6,8 milyar dolarlık ihracat geçekleştirilirken, bu ülkeden Türkiye’ye 2,1 milyar dolarlık ithalat yapıldı. Aynı dönemde Geçen yıl Türkiye’den Filistin’e yapılan ihracat 120,3 milyon dolar olurken, bu ülkeden yapılan ithalat ise yaklaşık 11 milyon dolar olarak gerçekleşti.