İnternet devlerinin borsa kuyruğu

Hazırlayan: İrem Sertbaş

Teknoloji şirketlerinin hisse fiyatları çok hızlı çıkıyor, dolayısıyla yatırımcısına çok kazandırıyor. Bu yıl Airbnb, Uber gibi teknoloji devleri Amerika’da halka açılıyor. Türkiye’den de yatırım yapmanız mümkün…

1. AIRBNB

İster bir ağaç evde kalmak isteyin, isterseniz de bir şatoda… Airbnb 3 milyondan fazla konaklama seçeneği ile karşınızda. Dünya genelindeki ülkelerin yaklaşık yüzde 97’sinde online olarak faaliyet gösteren şirket 2008 yılında kuruldu, verilere göre 2016 yılının son yarısında kar etmeye başladı. Artan popülaritesine ve son zamanlardaki başarısına rağmen, Airbnb’nin halka ne zaman arz edileceğini ya da bu konuda ne gibi bir planlarının olduğunu bilmiyoruz.

Airbnb’nin kurucu ortaklarından olan CEO Brian Chemsky, şirketin halka açılmaya hazır olup olmadığını değerlendirdiklerini, bunun iki yıl sürecek bir proje olduğunu söyledi.

Piyasa değeri 31 milyar dolar olan Airbnb, Fidelity Investments, Andreesen Horowitz and SV Angel gibi yatırımcılardan toplamda 4 milyon dolar kazandı.

2. BLOOM ENERGY

Bloom Energy aralarında Apple, eBay ve Fedex’in de olduğu müşterilerine yakıt hücrelerini kullanarak temiz ve güvenilir enerji sağlıyor. Yakıt hücreleri havayı elektriğe dönüştürme mantığına dayalı olarak çalışıyor.

Değeri 3 milyon doları aşan şirkete, Klenier Perkins Caufield& Byers, Goldman Sachs ve New Enterprise Associates 1 milyar dolarlık yatırım yaptı.

Halka açılmak konusunda fikirleri değişken olan Bloom Energy’in 2018 yılında ne yapacağını tahmin etmek zor.

3. DROPBOX

Bulut temelli dosya paylaşım şirketi Dropbox’ın dünya çapında           500 milyonun üzerinde kayıtlı kullanıcısı ve 200 bin iş insanı müşterisi bulunuyor.

Dropbox’ın en yakın rakibi olan Box 2015 yılında halka açıldı ve 2.8 milyar dolar piyasa değerine ulaştı. Dropbox ise 10 milyar dolar piyasa değerine sahip. Şirket ayrıca 1 milyar dolarlık gelir eşiğini geçtiğini söylüyor. Bu durumda halka arzı gerçekleştiği durumda büyük ses getireceği kesin. Ayrıca,

4.PINTEREST

Ben Silbermann ve Evan Sharp tarafından 2010 yılında kurulan Pinterest, hem bir websitesi hem de bir akıllı telefon uygulaması olarak çalışıyor. Kullanıcılara ilgi alanlarına giren içerikleri toplama, biriktirme ve paylaşma şansı sunan uygulama, günde 200 milyon kişi tarafından ziyaret ediliyor.

Şirket gelirinin çoğunu uygulama içindeki reklamlardan kazanıyor. 2016 yılı reklam geliri 300 milyon dolar olan Pinterest, piyasa değerini 12.3 milyar dolara çıkarmış durumda.

Recorde’un haberine göre, şirket yetkilileri yakın zamanda halka açılma planı taşımadıklarını belirtti. Geçtiğimiz yıl halka arz edilen Snapchat uygulamasının sahibi, Snap şirketinin ardından yatırımcılar için bir başka internet şirketi olan Pinterest’in ne zaman halka açılacağı merakla beklenen bir haber

5.SPOTIFY

Dijital müzik servisi Spotify’ın yaklaşık 50 milyonun üzerinde ücretli üyesi ve yaklaşık 140 milyon aktif kullanıcısı bulunuyor. Bu da onu Apple Music, SoundCloud ve Google gibi devlerin bile önüne geçiriyor. 60 ülkede milyonlarca kişiye müzik dinleten Spotify’ın amacı kitlesini geliştirmek.

Şirket, müzik severlere ucuz bir ücret karşısında sınırsız müzik dinleme imkanı sunsa da, bundan hoşnut olmayan bir kısım da var: sanatçılar. Spotify’ın elde ettiği büyümeye rağmen kendi ödemelerinin düşük olduğunu düşünüyorlar. Ancak şirket ‘düşük fiyata sınırsız müzik’ projesi ile her geçen gün büyümeye devam ediyor.

Şu anki piyasa değeri 12 milyar doların üstünde olan dijital müzik servisinin kısa zaman içinde halka arz edilmesi bekleniyor. ABD’de halka açılacak olan Spotify, sermaye arttırarak halka arz yerine direkt olarak borsaya kote olmak istiyor. Direkt listeleme, konvansiyonel halka arz olmadan, açık piyasa üzerinde hisse ticareti yapabilmelerine olanak sağlayacak.

Müzik sektöründe 12. yılını dolduran şirket, Morgan Stanley, Goldman Sachs ve Allen&Co tarafından destekleniyordu.

6.UBER

60 milyar doları aşan değerlemesiyle günümüzün en önemli unicorn’larından biri olan Uber, şu anda Ford, General Motors ve Tesla’dan daha büyük bir şirket. Ayak izleri dünya çapında 500’den fazla şehir ve 75’in üzerinde ülkede var olan bir şirket olarak halka arz konusunda acele etmese de konuya olumlu yaklaşıyor. Şirketin eski Ceo’su ve kurucusu Travis Kalanick’in halka arz konusuna sıcak yaklaşmadığını ve bunu dezavantaj olarak gördüğünü biliyoruz. Ancak yeni CEO Khosrowshahi,  halka arz için kesin bir tarih vermekten çekinmedi. Khosrowshahi, Uber’in en geç 2019 yılında halka açılacağını söyledi. 2017 yılında yatırımcılar tarafından 15 milyar dolar yatırımla desteklenen Uber, ulaşılması zor bir büyüme yakaladı. Uber’in halka arz aşamasında rekor rakamlar ortaya çıkabilir.

7.SPACEX

Uzay endüstrisini tamamen değiştiren SpaceX (Space Exploration Technologies), 2002’de ABD’de kuruldu. 2008 yılında NASA, Elon Musk’ın yenilikçi şirketini tedarikçi olarak atadı. SpaceX’e 1.6 milyar dolar ödeyerek, Musk’ın uzay yolculuğuna büyük bir destek yapmış oldu. 2015 yılında Google ve Fidelity’den toplamda 1 milyar dolar yatırım alan şirket değerini 12 milyar dolara çıkardı. Falcon 9 ismini verdikleri roketi uzaya fırlatıp, roketin uzaya başaralı bir şekilde uydu bıraktıktan sonra geri dönmesiyle şirket başarısını ispatlamış oldu. Uzay endüstrisi adına bir roketin tekrar tekrar kullanılması devrim niteliğinde bir ilerleme.

Bu ilerleme yatırımcılarında dikkatini çekti… Ancak, ilk defa uzay aracı üreten özel bir firma olarak karşımıza çıkan SpaceX, hisselerini halka açmakta pek de aceleci değil. Elon Musk, en büyük korkusunun şirketin Mars’a gitmek istemek yerine, yalnızca kar elde etmek isteyen yatırımcıların eline geçmesi olduğunu söylüyor.

Şirketler farklı sebeplerle halka arz gerçekleştiriyor. Ama milyar dolarlık şirketlerin önceliği; likidite akışını sağlama ve rakipleriyle mücadele edebilme.

Yurtdışı piyasalara nasıl yatırım yapılır?

Yurtdışı piyasalara yatırım yapmak için iki seçeneğiniz var: isterseniz Türkiye’de bir aracı kuruma başvurabilirsiniz, isterseniz de yurtdışında faaliyette bulunan bir aracı kurumdan hesap açtırabilirsiniz. Türkiye’deki aracı kurumların çoğunun Amerika’da hisse senedi alımına aracılık yaptığını unutmamakta fayda var. İş Yatırım TradeMaster, Yapı Kredi Tradebox, Saxo Capital Markets yurtdışında yatırım yapan aracı kurumlar arasında.