Kripto paralara Çin dopingi!
Dijital para birimleri (kripto paralar) henüz dünyanın en büyük ekonomilerinde tam bir destek görmedi. Fakat Çin Merkez Bankası’nın yakın gelecekte kendi dijital parasını çıkartmasının dünya genelinde ulusal kriptopara mevzuatlarını hızlandırması bekleniyor.
Bitcoin ve diğer kripto paraların hükümet kontrolünde olmaması, dev merkez bankalarını, para politikalarının kontrolünde olacak ulusal kripto paralarını çıkarmaya itiyor. Henüz en büyük ekonomilerde destek görmeyen ulusal kripto paraların Çin Merkez Bankası’nın yakında çıkarması beklenen kripto para ile hız kazanması bekleniyor.
ABD’de Facebook’un Librası tartışılırken, Avrupa Birliği de Avrupa Merkez Bankası’na konu hakkında çalışmaya başlaması talimatı verdi. G7 ülkeleri dijital para birimlerini finansal sistem için bir risk olarak gördüğünü açıklarken, ABD Merkez Bankası eski Başkanı Alan Greenspan merkez bankalarının kendi kripto paralarını çıkarması fikrini ‘anlamsız’ olarak nitelendirdi. Çin’in öncülüğünde önemli ekonomilerin merkez bankaları CBDC (central bank digital currency) adı verilen, ‘para politikalarının etkisi altında’ olacak kendi dijital para birimini çıkartmayı değerlendiriyor. Blockchain teknolojisi ve Bitcoin’in domine ettiği kriptopara piyasalarına güvensizlikten doğan ihtiyaç yönetimleri kendi kontrollerinde olan bir kriptopara çıkartmaya itiyor. Bitcoin ve Etherium gibi kriptoparaların değeri tamamen piyasa tarafından belirlenirken, Merkez Bankası’nın çıkarttığı her türlü para - geleneksel veya dijital - para politikalarından etkilenebiliyor.
Dubai, Venezüela, Senegal, Estonya, Rusya, İsveç, Japonya ve şimdiye kadar kenti kripto parasını çıkartmış veya çıkaracağını duyurmuş, bu konuda ülkeler arasında. Fakat uzmanlar Çin’in iki üç aya yayınlaması beklenen Dijital Para Elektronik Ödeme (DCEP) çerçevesinin işleri hızlandıracağını öngörüyor.
HCM Capital yönetici ortağı Jack Lee, Çin’in DCEP isimli çerçeve mevzuatı hazırladığını belirterek “Taslakta merkez bankasının ticari bankalara ve Alipay ve WeChat Pay gibi üçüncü parti ödeme ağları için dijital para çıkarması öngörülüyor” diye konuştu. Çin Merkez Bankası (PBOC) ödemeler birimi direktör yardımcısı Ma Changchun da PBOC’nin dijital para çıkarmasının nedenini “Bu kendi parasal bağımsızlığımızı ve yasal para birimi statümüzü korumak için. Yağmurlu günler için plan yapmalıyız” sözleriyle açıklamıştı.
AB de ECB’ye talimat vermiş
Çin’in yakın bir gelecekte kendi kriptoparasını çıkartacağına ilişkin işaretlerin ardından ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri de dijital para çıkartma konusunu değerlendiriyor. Reuters’ın ulaştığı taslak bir metne göre, ABD’de Facebook’un lansmanını yapmayı planladığı dijital para Libra konusunda ‘endişe’ vurgulu açıklamalar yapan AB bile Avrupa Merkez Bankası’nı (ECB) konu üzerinde çalışması için talimat vermiş.
Öte yandan Euro Bölgesi para politikalarının başındaki isim, geçtiğimiz haftalarda görevi devreden eski ECB Başkanı Mario Draghi, ülkelerin kendi dijital parasını çıkartamayacağını belirtmiş, para biriminin euro olduğunu söyleyerek bu konuda otoritenin duruşunu ortaya koymuştu.
Greenspan: MB’lerin kripto çıkarması anlamsız
Eski Fed Başkanı Alan Greenspan de Merkez Bankalarının dijital para çıkartmasını anlamsız olarak nitelendirdi. Çinli ekonomi dergisi Caijing’in yıllık ekonomik görünüm konferansında konuşan Greenspan ulusal para birimlerinin devlet kredileriyle desteklendiğine ve bunun başka hiçbir kurumun sahip olamayacağı bir durum olduğuna işaret ederek “Merkez bankalarının bunu yapması çok anlamsız. ABD’nin temel devlet kredileri Facebook’un hayal edebileceğinden çok daha fazla” dedi. Facebook geçen ay dev ödeme sistemi şirketleriyle ortaklaşa kriptopara birimi ‘Libra’yı çıkartma planlarını açıklamış, sonrasında ABD hükümetinden gelen eleştiriler üzerine Visa, Mastercard, PayPal, Stripe ve eBay, Libra koalisyonundan çıktığını açıklamıştı.