"Dış ticaretimizde yapısal değişim artık farz oldu"
Yönetim Danışmanı Selçuk Şağban, bugün açıklanan mayıs ayına ilişkin dış ticaret verilerini değerlendirdi.
Türkiye ihracatı üç aydır üst üste daralıyor!
Pandemi sürecinin dünyada görülmeye başladığı Ocak ayı sonundan itibaren, yavaşlayan ve Mart ayında geçen seneye göre düşüşe geçen ihracatımız, Nisan ayı sonundaki büyük kan kaybından sonra, Mayıs ayında da aynı oranda kan kaybetmeye devam etti. Haziran ayında başta otomotiv sektörünün üretime başlaması, büyük bazı sektörlerimize yönelik taleplerdeki müstakbel artış öngörüleri ihracatın daralma hızının azalacağı ama devam edeceğini göstermektedir.
Mayıs ayı dış ticaret rakamları açıklandı
Genel ticaret sistemine göreihracat2019 yılı Mayıs ayında 2018 Mayıs ayına göre %11,4 artarak 16 milyar 803 milyon dolar, ithalat ise %20,1 azalarak 18 milyar 541 milyon dolar olarak gerçekleşmişti. 2020 Mayıs ayında ise ihracat geçen sene Mayıs ayına göre % 40,8 azalarak 9 milyar 964 milyon dolara gerilemiş, İthalat ise %27.6 azalarak 13 milyar 406 milyon dolar olmuştur.
Dış ticaret açığı 2018 yılı seviyesine mi dönüyor?
Yıl sonu rakamlarına bakıldığında 2018 yılı sonu itibari ile 55.1 milyar dolar olan dış ticaret açığı; 2019 yılında %43 oranında azalarak 31.1 milyar dolara gerilemiştir. 2020 Mayıs ayı dış ticaret açığı 4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2020 yılının İlk 5 ayında dış ticaret açığı 21.4 milyar dolar olurken, 2019 ilk 5 ayında dış ticaret açığı yaklaşık 13 milyar dolardı. Geçen sene ilk 5 aya göre dış ticaret açığı yüzde 65 artmış oldu. Haziran ayında ihracatta oluşması beklenen olumlu hava ihracatın azalma hızını kesecek olsa da; ithalata bağımlı olan ihracatımız nedeni ile yıl sonundaki cari açık oranının 2018 sonu seviyelerine geri dönmesi hatta üzerinde gerçekleşmesi öngörülmektedir.
İhracatın ithalatı karşılama oranındaki bahar bitiyor!
İhracatın ithalatı karşılama oranı da 2018 Mayıs ayındaki % 64.6 düzeyinden Mayıs 2019'da %89.7'ye yükselmişken bu oran Mayıs 2020’de % 70 düzeyine geri gelmiştir. Geçen sene ithalatın daralmasına, ihracatın artmasına ve buna bağlı olarak cari fazla verilmesine destek olan bu süreç, 2020 yılı başından beri tersine dönmüş durumda, bu sene ithalat daralıyor ama ithalatın daralma hızından fazla daraldığı için; ihracatın ithalatı karşılama oranı hızla düşmeye devam ediyor.
Mayıs ayında en fazla ihracat ve ithalat yaptığımız ürün ve ülkeler;
Mayıs ayında en fazla ihracat yaptığımız ilk beş ürün sırası ile; Motorlu taşıtlar, Kazanlar ve Makineler, Kıymetli ve yarı kıymetli metaller, Elektrikli makine ve teçhizatlar ve Demir Çelik olurken; en fazla ihracat yapılan ülkeler sırası ile Almanya, ABD*, Irak, İngiltere ve Fransa olmuştur.
Mayıs ayında en fazla ithalat yapılan ilk beş ürün sırası ile; Kazanlar ve Makineler, Kıymetli ve yarı kıymetli metaller, Mineral yakıtlar, Elektrikli makine ve teçhizatlar ve Demir Çelik olurken en fazla ithalat yapılan ülkeler sırası ile Çin*, Almanya, Rusya, ABD ve Irak olmuştur.
*ABD ve Çin dikkat çeken ülkeler oldu!
En fazla ihracat yaptığımız ilk beş ülkeye ihracatımız geçen seneye göre çok ciddi oranda azalırken ABD’ye yüzde 1,8 artmıştır. Dünya’dan ithalatımız geçen sene Mayıs ayına göre azalırken hatta en fazla ithalat yaptığımız ülkelerden ithalat da ciddi daralmışken Çin’den yapılan ithalat yaklaşık yüzde 9 artmıştır.
2019 yılında İhracat artarken, ithalat daralıyordu!!!; 2020 yılında ihracat rekor seviyede azalırken; ithalatın düşüş hızı neden azalıyor? Bunu da sizlerin takdirlerine sunarım.
Sağlıkla kalın!
Selçuk Şağban
Yönetim Danışmanı