ÖZEL RÖPORTAJ... MEHMET NANE, CARREFOURSA'YI NASIL İYİLEŞTİRDİ?
Turkishtime Özel Röportaj
Carrefoursa gıda perakendeciliği sektöründe ülkemizde çok önemli bir şirket. Modern ve yenilikçi yapısıyla lokal ihtiyaçlara göre yeniden düzenlenen mağaza yapıları ile hedef kitlenin ne lazımsa aklına ilk geleceği market zinciri olmak. 2014 yılıında karlılığı odağa alarak çift haneli rakamlarla büyümeye başladı. 2016 yılına kadar şirketin büyüme rotasını belirlediklerini söyleyen Carrefoursa CEO'su Mehmet Nane, “Öncelikle stratejimizi globalleşme üzerine kurduk, yani lokal değerleri göz ardı etmeden global bir marka olabilmek bizim öncelikli hedefimiz...” diyor.
Söyleşi: Candeğer Muradoğlu
candegermuradoglu@turkishtimedergi.com
2012 yılında Carrefour CEO’su Georges Plassat aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkelerden çıkabileceklerini açıklaması çok konuşulmuş, sektörde taşları yerinden oynatmıştı. Bu açıklama sonrasında Sabancı Holding ve Carrefour, 18 yıldır devam eden Carrefoursa ortalıklarını yeniden yapılandırma kararı aldı. Sabancı Holding, Carrefour’dan Carrefoursa hisselerinin yüzde 12’sini, 141 milyon TL bedelle satın alarak, Sabancı Holding yüzde 50.8’e çıkarak şirket yönetimini üstlendi. Daha sonra perakende sektörünün efsane CEO'larından Mehmet Nane, 8 yıllık Teknosa Genel Müdürlüğü'nün ardından geçtiğimiz Temmuz ayında CarrefourSA'nın başına geçirildi. Bu atamanın ardından Nane, bir yıl geçmeden şirketin cirosu çift haneli rakamlarla büyüttü.2014 yılının ilk çeyreğinden itibaren satış gelirini 2014 yılının ilk dokuz aylık periyodunda ciroyu yüzde 22 artırarak 2 milyar 297 milyon liraya ulaştırırken, net kârı 9 milyon 865 bin liraya çıkarıldı. Bu büyüme ivmesi gıdadan şaşmadan, hedefler doğrultusunda market konseptine, IT alt yapısına, tedarik sürecinden insan kaynaklarına kadar yatırım hamlesi başlatıldı. Bu doğrultuda 2016 yılı sonunda 5 milyar TL toplam satış ile 700+ markete ulaşma, 2016 yılı sonunda 5 milyar TL toplam satış gerçekleştirebilmek hedefleniyor.
Sabancı Holding, 17 çeyrektir zarar eden Carrefoursa'yı bu yılın ilk yarısında 4.4 milyon lira kâra geçirdi. Sizde bunun üstüne "Carrefoursa hasta bir şirketti. Biz onu iyileştirdik" dediniz. Bunu nasıl başardınız?
Carrefoursa olarak geçtiğimiz yılı “Değişimin Yılı” olacağını dile getirmiştik; bu çerçevede de daha sıcak ve samimi, daha yalın ve hızlı ve daha modern bir marka olmak adına büyüme ve kârlılığı odağımıza alarak ana iş hedefimiz Gıda’dan şaşmadan hedeflerimiz doğrultusunda market konseptimizden, IT alt yapımıza, tedarik sürecimizden insan kaynaklarına kadar yatırım hamlesi başlattık. Carrefoursa son 5 yıldır aynı cirolarda seyretmekteydi. Bugün, yatırım hamlelerimizin meyvesini toplamaya başladık; 2014 yılının ilk dokuz aylık periyodunda ciromuzu yüzde 22 artırarak 2 milyar 297 milyon liraya ulaştırırken, net kârımızı 9 milyon 865 bin liraya çıkardık.
Dümenin başına geçtiğinizden beri Carrefoursa'da neler değişti?
Öncelikle stratejimizi globalleşme üzerine kurduk, yani lokal değerleri göz ardı etmeden global bir marka olabilmek bizim öncelikli hedefimiz oldu. Bu stratejimizi her alanda uygulamaya koyulduk. IT alanında yaptığımız toplam 30 milyon TL yatırım kapsamında SAP Teknolojisi’ne geçiş sağladık. Mevcut IT yapısı, yerelleşmiş, bilimsel perakendeciliği ve hızlı iş kararları alabilmeyi destekleyen esnek bir altyapıya dönüştürüldü. ERP projesi ve BT transformasyonu ile şirket süreç ve kanyaklarının verimli kullanılması sağlandı. Böylece tüm süreç ve yöntemler tek bir paydada toplanmış oldu. Tüm tedarikçiler, çalışanlar ve marketler ile aynı dil konuşulmaya başlandı. Bunun yanı sıra tüm bu değişikliklerle birlikte Carrefoursa’nın e-ticaret kanalı da geliştirildi. Şu anda Carrefoursa müşterilerine İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Mersin, İzmit, Antalya ve Muğla’da toplam 15 market ile hizmet verilmektedir. Önümüzdeki dönemde tüm Türkiye’de hizmet vermeyi hedefliyoruz. Bu ortak dil anlayışını marketlerimize yansıtmak ve herkese ulaşmak amacıyla 2014 yılında ilk etapta 115 yeni mağaza açılışı gerçekleştirdik. Bu mağazalarda ve mevcut mağazalarımızda hizmet ağımızı güçlendirmek adına 1000 kişiye istihdam sağladık. Bu yıl Carrefoursa olarak Mini, Süper, Gurme ve hipermarket olmak üzere 4 konsept üzerinde yoğunlaştık. 2014 yılında ilk kez uygulanan Mini, Süper Gurme konseptler farklı müşteri gruplarının farklı beklentilerini karşılayacak nitelikteler. IT alt yapısını yenileyip mağaza yatırımı gerçekleştirip istihdam oluşturduktan sonra Carrefoursa olarak taze gıda ürünlerini en yüksek kalite ve en uygun fiyatla tüketicilerimize sunmayı temel ilke olarak benimseyerek “Tarladan Rafa” uygulamasını başlattık. Artık halden değil direkt tarladan, bahçeden satın alma yapıyoruz. Bunun için özel satın alma uzmanlarından kalite kontrolörlerinden oluşan tarla ekibi kurduk. Taze gıda ürünlerinin satın alma süreçlerini sadeleştirerek kaynağından aldığımız ürünleri tüm tedarik süreçlerinde takip ederek gerçekleştirdiğimiz lojistik iyileştirme çalışmaları ile ortalama 36-40 saat içinde raflara ulaştırıyoruz. Böylelikle yerel tarımın gelişimini sağlarken ürünlerimizin tazeliğini, besin değerini koruyor ve müşterilerimize fiyat avantajı sağlıyoruz. Yeni dönemdeki marka stratejimiz markamızı daha sıcak daha samimi ve tüketiciye daha yakın hale getirmek oldu. 2014 yılı başında “Ne Lazımsa Carrefoursa” ile tüketicinin karşısına çıktık ve sadece fiyat odaklı bir iletişim değil aynı zamanda müşterilerinin ihtiyaç ve beklentilerini iyi anlayan bir marka stratejisi belirledik. Tüketici ile olan iletişimimizi sadece geleneksel yöntemlerle değil aynı zamanda sosyal medya araçlarını kullanarak geliştirdik. Yıl içerisinde gerçekleşen özel günlerde tüketiciye dokunan kampanyalar gerçekleştirdik; milli takımın perakende sponsoru olduk. Bunun yanı sıra perakende okulu olarak görev yapan Carrefoursa Akademi’yi kurduk. Sabancı Üniversitesi iş birliğimiz ile hem teorik hem pratik eğitimlerle çalışanlarımıza yatırım yaparak, sektöre nitelikli iş gücü kazandırıyoruz. Bu çerçevede, günümüz çağdaş perakende yöneticisini yetiştirmek üzere kurguladığımız sertifika programını bitirmenin, mağaza müdürlüğüne giden kariyer yolunda olmazsa olmaz bir aşama olduğunun da altını çizmekte fayda var. Program liderlik becerilerinden finansal tabloları okumaya kadar geniş bir yelpazede içerik sunuyor.
Perakende sektöründe Carrefoursa'nın yeri nasıl konumlandırılıyor?
Sektörde organize perakende de genç dinamik ve yeni nesil perakendenin temsilcisi olan Carrefoursa Sabancı Holding güvencesi Carrefour Grup knowhow'ıyla Türkiye’de sürdürülebilir organize perakendeyi sahiplenmektedir. Modern ve yenilikçi yapısıyla lokal ihtiyaçlara göre yeniden düzenlenen mağaza yapıları ile (gurme, mini, süper) hedef kitlenin ne lazımsa aklına ilk geleceği market zinciri olmayı hedefledik. 2014 yılından itibaren attığımız başarılı adımların sonuçlarını işte bu felsefe ve konumlandırma stratejisi sonucunda görüyoruz.
Ümraniye Carrefoursa mağazasını kapattınız. Bunun nedenini açıklar mısınız? Önümüzdeki dönemde kapatmayı planladığınız başka mağaza var mı?
Mağazalar lokal ihtiyaçlara göre kapanıp, açılabilir. Önemli olan istikrarlı bir büyümedir. 2014 yılında Aralık ayının sonuna kadar 110 milyon TL yatırımı tamamlayarak mağaza sayımızı 330’a çıkaracağız. Bu da istikrarlı mağazalaşma stratejisinin bir sonucudur.
Carrefoursa hipermarket, Carrefoursa süper, Carrefoursa mini ve Carrefoursa gurme olarak 4 farklı mağaza konseptiyle tüketicilerin çeşitli ihtiyaçlarına karşılık veriyorsunuz. Mağazalarımızın formatlarını değiştirdiniz. Bunun sebebi nedir?
Carrefoursa olarak amacımız herkese ulaşabilmek. Bu amaçla yola çıkarak konseptlerimizi oluşturduk. 2014 yılında ilk kez uygulanan Mini, Süper Gurme konseptler farklı müşteri gruplarının farklı beklentilerini karşılayacak niteliktedir. Konseptlerinden ilki Carrefoursa Mini adıyla tüketiciyle buluşan markette, taze gıda ürünlerinin yanı sıra markalı ve günlük tüketime yönelik 4 binin üzerinde ürün yer alıyor. 200-400 metrekare alana sahip market, konforlu, pratik ve keyifli alışveriş ortamıyla müşterilere zaman ve kolaylık sağlıyor. 400-2000 metrekare alana sahip Carrefoursa Süper marketler ise gıdanın yanı sıra gıda dışı ürünlerindeki geniş ürün yelpazesi ve kolay ulaşılabilir lokasyonları ile müşterilere hızlı, konforlu ve reyonlardaki uzman çalışanları ile profesyonel bir hizmet sağlıyor. Kişiye özel alışveriş deneyimine odaklanan Carrefoursa Gurme marketler de dünya mutfağının en özel lezzetleri, yerel tatlar ile birlikte müşterilere sunulmaya başlandı. Organik ürünlerden diyabet ve glutensiz ürünler gibi sağlık grubu ürünlerine, uzak doğu ürünlerinden elektronik ve züccaciye ürün çeşitlerine; ücretsiz vale hizmeti ve ücretsiz ev servis hizmetine kadar tüm detaylar ile Carrefoursa Gurme müşterilere yenilikçi, keyfe ve keşfe dayalı bir alışveriş deneyimi sunmayı vaat ediyor.
Online shopping'deki gelişmeler Carrefoursa'yı nasıl etkiliyor? Bu mecrada Carrefoursa'nın iddiası ne?
Online pazarın gıda dışı kategorilerindeki oyuncu sayısı bu pazardaki rekabeti üst seviyelere çekti. Market tarafında ise rekabetin önümüzdeki dönemde ciddi şekilde artacağını düşünüyoruz. Hizmet kalitemiz, ürün çeşitliliğimiz ve fiyat politikamızla rakiplerimizden farklılaşarak, sektörde rekabeti müşterilerimizin avantajına çevireceğiz. Şu anda carrefoursa.com 9 ilde 15 market ile tüketicilere 15 bine yakın ürün sunuyor. Önümüzdeki dönemde hizmetimizi Türkiye geneline taşımayı hedefliyoruz
Şu an kaç ilde kaç tane mağaza ile faaliyet gösteriyorsunuz? 2015'te bu sayıyı kaça çıkarmayı planlıyorsunuz?
Carrefoursa nezdindeki değişim ve dönüşüme 243 mağaza ile başladık. Bugün itibarıyla Türkiye genelinde 39 ilde 330 Carrefoursa mevcut. 2015 yılında 200 yeni mağaza açmayı hedefliyoruz.
Mağaza açılacak lokasyonların seçiminde nelere dikkat ediyorsunuz?
Marketlerimizi açacağımız bölgeyi yakın markaja alıyoruz. Oradaki tüketici alışkanlıklarını ve ihtiyaçlarını inceliyor ve bu doğrultuda market konseptlerimizi hayata geçiriyoruz. Lokasyonlardaki ilk kriterimiz müşteri talebi oluyor.
2014'ü ne kadarlık ciroyla kapatmayı planlıyorsunuz? 2015 hedefiniz nedir?
2014 yılının ilk dokuz aylık periyodunda ciromuzu yüzde 22 artırarak 2 milyar 297 milyon liraya ulaştırırken, net kârımızı 9 milyon 865 bin liraya çıkardık. Yıl sonunda da, elde ettiğimiz başarıya benzer, kayda değer bir karlılık ve ciro artışı bekliyoruz. Amacımız 2016 yılı sonunda 5 milyar TL toplam satış gerçekleştirebilmiş olmak.
2015'teki yatırım hedefleriniz nelerdir?
2015 yılında Carrefoursa olarak hedeflerimiz yine büyük. 200 market açılışı yapacağız. Hedefimiz 2016 yılı sonunda 5 milyar TL toplam satış ile 700+ markete ulaşmak.
İstihdam konusundaki politikalarınız nasıl şekillenecek? 2015'te mevcut kadroyu nasıl kurgulayacaksınız? Kaç kişilik istihdam açılması planlanıyor?
İnsan kaynakları alanında uygulamaya başladığımız yeni stratejimiz doğrultusunda 2014 yılında şu ana kadar çalışan sayımız 900 kişi arttı ; Carrefoursa Akademi ile çalışanlara teorik ve pratik eğitimler verilirken sektöre nitelikli iş gücü kazandırılmaya başlandı. Yıl sonuna kadar işe alınan çalışan sayısının 1000’e çıkmasını hedefliyoruz. Carrefoursa olarak şu anda 8 bin kişilik bir istihdamımız var. 2016 sonu itibarıyla çalışan sayımızı 15 bin kişiye ulaştırarak dev bir aile olacağız.
Perakende sektörünün önde gelen isimlerinden birisiniz. Bu noktada Türkiye'nin 2015 ve sonrası için perakende sektöründe vizyonu nasıl şekillenmeli?
Ülkemizde, gelişim ve fırsatların doğru değerlendirilmesi; ekonomik büyümeyi de beraberinde getirecektir. Perakende sektörü de bu ekonomik tablo içinde çok önemli bir konuma sahip. Perakende sektörü son 5 yıldır, ülke ekonomisine oranla 2 katı büyüme göstermiştir. Şu anda pazarın büyüklüğü yaklaşık 280-300 milyar dolar civarında. Bu miktarın yüzde 35-40 civarı organize gıda perakendesinden oluşuyor. Faaliyet gösterdiğimiz organize gıda perakendesinin de önümüzdeki yıl hız kesmeden büyüyeceğini öngörüyoruz. Perakendeciler, üreticiler ve tedarikçiler olarak müşterilerimize değer sunmak adına bir bütün içerisinde çalışıyoruz, yani müşteri memnuniyeti hepimiz için öncelikli. 2015 yılında da müşteri mutluluğunu sağlamak ve hizmet kalitesinde fark yaratmak için teknoloji kullanımı ve müşterilere yönelik teknolojik uygulamalar ile bütünsel kanal yönetimini (omni-channel retailing) konuşacağız. Artık tüketiciler aynı anda birçok kanalı kullanarak satın almak istedikleri ürünle ilgili her bilgiye çok hızlı ulaşmakta. Bu nedenle online-offline her kanalda kaliteli ve sürdürülebilir bir hizmet anlayışı için çalışmamız gerekiyor.
Türkiye'nin artık bilimsel perakendeciliği konuştuğunu söylemişsiniz. Bu durum şirkete ve Türkiye'ye nasıl yansıyacak?
Günümüzde kullanılan doğru teknolojiler ve yalın iş modelleri şirketleri başarıya götürüyor. Özellikle şirketlerin alt yapılarının tam entegrasyon modeline uygun olması ve kullanılan basit ama işlevsel inovasyonlar hayati önem taşıyor. Hayatı ve dolayısı ile işlerimizi kompleks hale getirmek müşteriye bir değer yaratmıyorsa bundan vazgeçiyoruz ve yalınlaşıyoruz. Bu anlayışı benimseyen şirketler öncelikli olarak her türlü operasyon sürecinden tasarruf edeceklerdir. Harcama maliyetlerinin düşmesi müşteri memnuniyetini arttıracak; dolayısı ile de karlılığı ve şirket içi verimliliği de yanında getirecektir. Kimsenin anlayamayacağı ve bürokrasinin yoğunlukta olduğu iş modelleri günümüz iş dünyasında artık kullanılmıyor. Başarının arkasında efektif çözümler ve müşterilerimiz nezdinde fark yaratan ve değer katan basit ama etkili çözümler var. Bizlerde bu doğrultuda SAP’e geçiş sağlayarak tüm süreç ve yöntemleri tek bir paydada topladık. Bunun yanı sıra, marketlerimize fiber altyapısını kurduk. 2015’te ise müşteri mutluluğunu sağlamak ve hizmet kalitesinde fark yaratmak için teknoloji kullanımı ve müşteriye yönelik teknolojik uygulamalar ile bütünsel kanal yönetimine (omni-channel retailing) odaklanacağız.
Yönetimde etkinliği artırmak için ne gibi stratejiler kullanıyorsunuz?
Sabancı Holding’in olarak yönetimde söz sahibi olmasının ardından Carrefour gibi global arenada, perakendede söz sahibi olan ortağımızla birlikte iş hedeflerimiz doğrultusunda bir değişim hamlesi başlattık. Karşılıklı müzakereler sonucunda bugüne kadar birçok yatırıma imza attık, bundan sonra da devam edeceğiz. Perakendede, özellikle de bizim yaptığımız gibi sattığımız ürün ve markaların üreticisi ve sahibi olmadığınız perakendecilik modelinde en önemli değerimiz insan kaynağımız; farkı yaratan nokta çalışanlarımız. O nedenle çalışanlarımızı hem kariyer hem de motivasyon anlamında desteklemek en önemli stratejik adımlarımızdan birisi. Diğeri ise IT altyapımıza yönelik çalışmalarımız. Bu 2 ana konu bizim farklılaşma stratejimizin gövdesini oluşturmaktadır.
“Perakendecilik, aile olarak DNA’larımızda var”
Kariyerinize bankacılıkla başladınız. "Perakende Günleri 2014" kapsamındaki "Perakende Güneşi Ödülleri"nde, "Perakendeye Katkı" ödülüne layık görüldünüz. Bu işin sırrı nedir?
Perakende, bir gönül işi… Her meslekte olduğu gibi, perakendeyi sevmeniz lazım. Kariyerime bankacı olarak başladım ama kader sonradan beni yine perakende ile buluşturdu. Özetle işin sırrı kalpte saklı. Bu her işte ama özellikle de tüketiciyle birebir bağ kurduğunuz perakende alanında olmazsa olmaz bir kural bana göre.
Dedeniz ve babanızdan sonra ailenizdeki üçüncü kuşak perakendeci olarak dikkat çekiyorsunuz... Perakendecilik DNA'nızda var diyebilir miyiz
Perakendecilik, bana dedemden kalma bir meslek. Dolayısıyla, dedemden bu yana mesleğe gönülden bağlıyım. Yani sizin de değiniz gibi; perakendecilik, aile olarak DNA’larımızda var.
Teknosa’nın efsane Genel Müdürü ve Teknosa’yı Teknosa yapan ve yabancı devlere kök söktüren kişi olarak tanınıyorsunuz. Bu tanım Carrefoursa için de geçerli olacak mı?Carrefoursa olarak yönetimin Sabancı Holding bünyesine geçmesiyle daha sıcak ve samimi, daha yalın ve hızlı ve daha modern bir marka olmak adına çalışmalarımızı gerçekleştiriyoruz. Bu iş bir takım işi, perakende de bir gönül işi; dolayısıyla market konseptimizden, IT alt yapımıza, tedarik sürecimizden insan kaynaklarına kadar her alandaki yatırımlarımızla Carrefoursa’yı hedeflediğimiz noktaya getirmek için çalışıyoruz.