KOBİ’lere 25 milyar liralık yeni destek paketi
Mayıs ayında Türkiye’de ve dünyada ticareti, iş dünyasını ve ekonomiyi ilgilendiren en önemli gelişmeleri sizler için derledik.
KOBİ’ler için hazırlanan 25 milyar liralık destek paketinin ayrıntıları, e-ticarette kritik kargo düzenlemesi, Avrupa’da KOBİ tanımındaki değişiklikler ve daha fazlası… İşte Mayıs ayında ticarete ve iş dünyasına yön veren önemli gelişmeler…
KOBİ'lere yeni destek paketi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kredi Garanti Fonu aracılığıyla KOBİ olan İmalatçılara 17,5 milyar lirası işletme, 7,5 milyar lirası yatırım harcamalarında kullanılmak üzere toplam 25 milyar lira tutarındaki kefalet limitli destek paketini yürürlüğe almaya hazırlanıyor.
- Bilgi notu: İmalatçı müşteriler yatırım amaçlı 30 milyon TL’ye kadar kredi için 120 ay, 15 milyon TL’ye kadar işletme kredi için 24 aya kadar vadelerde kredi kullanabilecek. Paket kapsamında %90’a varan KGF kefalet oranları ile İmalatçı müşterilerimizin QNB olarak yanında olmaya en kısa süre içerisinde başlanacak.
- Açıklama: Destek paketinin kefalet oranının %85 olacağı bilgisini veren Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yararlanıcı başına kredi üst limitlerini, işletme harcamaları için 15 milyon lira, yatırım harcamaları için 30 milyon lira olarak belirlediklerini açıkladı.
- Ne zaman? Bakan Şimşek, protokol aşaması tamamlanan destek paketini kısa süre içinde kullanıma açacaklarını duyurdu.
E-ticarette yeni düzenleme
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan "Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" 24 Mayıs 2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. 1 Ocak 2026'da yürürlüğe girecek yeni düzenlemelerle birlikte Cayma hakkını kullanan tüketicilerden iade sürecinde kargo ücreti talep edilemeyecek. İlgili kargo ücreti satıcı veya sağlayıcı tarafından ödenecek.
- 2024 yılında cayma hakkının kaldırılmasına karar verilen cep telefonu, akıllı saat, tablet ve bilgisayar gibi ürünler de kapsama dahil edildi. Böylece tüm ürünler için 14 günlük mazeretsiz cayma hakkı kullanılabilecek.
E-ticaret hacminde %62’lik artış
Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanan e-ticaret görünümü raporuna göre, 2024 itibarıyla Türkiye'de genel e-ticaret hacmi bir önceki yıla göre %61,7 oranında artarak 3,2 trilyon lira oldu.
- Bununla birlikte: Perakende e-ticaret hacmi %63,7 artarak 1,6 trilyon lira olurken perakende e-ticaret işlem sayısı ise %10,1 artış göstererek 1,9 milyar adede ulaştı.
- Ayrıntılar: 2024 yılında e-ticaret hacmi en yüksek olan sektör, 301,3 milyar lira ile giyim, ayakkabı ve aksesuar sektörü olarak kaydedildi.
Çin’den bazı ürünlerde İthalata damping soruşturması
Çin menşeli güneş panelleri için bağlantı kutuları, sodyum glukonat ve fotovoltaik paneller için alüminyum çerçevelerin ithalatına yönelik damping soruşturması açılmasına karar verildi.
- Dahası: Soruşturma öncesi yapılan değerlendirmede, dampingli olduğu iddia edilen söz konusu ürünlerin, ilgili sektörlerde yerli üretime dair ekonomik göstergelerde maddi zarara yol açtığı ile ilgili yeterli bilgi, belge ve delillerin bulunduğu belirtildi.
Avrupa’da KOBİ tanımı değişiyor
Avrupa Birliği (AB), özellikle büyüme aşamasındaki şirketlere destek sağlanması amacıyla "küçük-orta ölçekli" şirket tanımının değiştirilmesini, KOBİ tanımı için 250 olan çalışan sayısının 750'ye çıkarılmasını öngören düzenleme yapmaya hazırlanıyor.
- Ayrıntılar: KOBİ tanımındaki çalışan sayısı kriteri 750'ye çıkarılırken ciro sınırı olarak 150 milyon Euro veya toplam varlık olarak 129 milyon Euro sınırı korunacak.
- Amaç: Çalışan sayısı eşiğinin 750’ye yükseltilmesiyle büyüme aşamasındaki şirketlere destek sağlanması hedefleniyor. KOBİ tanımlamasına uyan firmaların uyumluluk yükümlülükleri ve bürokratik işlemleri azalırken çeşitli raporlama yükümlülüklerinden muaf tutuluyor.
Avrupa ticaretinde tek pazar stratejisi
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye 27 ülkenin yanı sıra İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre’nin dahil olduğu ülkeler için ortak kurallarla standartlar getiren tek pazarın işleyişinin geliştirilmesi amacıyla hazırladığı yeni stratejisini duyurdu.
- Ayrıntılar: Yeni planlamalara göre, KOBİ’lerin faaliyetlerini yürütmelerine ve büyümelerine yardımcı olacak adımlar atılacak, işletmelerin dijitalleşmesine öncelik verilecek. Karmaşık AB kuralları ile işletme kuruluş ve operasyonları daha sade hale getirilip değiştirilecek.
- Ek olarak: Tek pazar içinde mesleki yeterliliklerin tanınmasını artıracak önlemler alınacak. Tek pazarda ortak standartların kapsadığı alanların artırılması üzerinde çalışılacak. Üye ülkeler arasında paketleme konusundaki farklı kurallar giderilecek ve hizmetler alanındaki düzenleme farklılıkları azaltılacak.
Küresel borçlar rekor kırdı
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) raporuna göre, küresel borç tutarı, yılın ilk çeyreğinde 7,5 trilyon doların üzerinde artarak 324,3 trilyon dolarla rekor tazeledi.
- Bununla birlikte: 2025'in ilk çeyreğinde kaydedilen borç artışı, 2022 sonundan bu yana çeyrek başına görülen ortalama 1,7 trilyon dolarlık artışın dört katından fazla oldu. Küresel borç tutarı, 2024'ün aynı döneminde 313 trilyon dolar olarak hesaplanmıştı.
- Öte yandan: Bu yılın ilk çeyreğinde borçtaki en büyük artış Çin, Fransa ve Almanya'dan kaynaklanırken, Kanada, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye'de borç seviyeleri azaldı.
Küresel Kritik Metaller Raporu
Uluslararası Enerji Ajansı tarafından sanayide kullanılan kritik minerallerin üretim, arz ve talep verilerinin değerlendirildiği, sektörel beklentilerin paylaşıldığı yıllık Küresel Kritik Mineraller Görünümü 2025 raporu yayımlandı.
- Neden önemli? Raporda, enerji sektöründe kullanılan galyum, grafit, manganez, nadir toprak elementleri, silikon, molibden, kobalt, tellurium, antimon, germanyum, indiyum, lityum, titanyum, vanadyum, tantalyum, tungsten, bakır, nikel, krom ve zirkonyum olmak üzere 20 kritik minerale ilişkin analiz yer aldı.
- Ayrıntılar: Rapora göre, özellikle bakır piyasaları büyük risklerle karşı karşıya kalabilir. Ülkelerin elektrik şebekelerini genişletme adımlarıyla artan bakır talebi karşısında, herhangi bir önlem alınmaması halinde, mevcut bakır madeni proje stoku 2035'e kadar %30'luk arz açığına işaret ediyor.
Çelik sektörü ilk çeyrek performansı
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği verilerine göre, Türkiye'nin çelik üretimi ilk çeyrekte %3,4 düşüşle 9,3 milyon tona gerilerken ihracat miktar bazında %18,5, değer bazında ise %8,4 arttı.
- Dahası: İlk çeyrekte Türkiye'nin çelik ihracatı 3,8 milyon ton, ihracat gelirleri 2,6 milyar dolar oldu. Türkiye, çelik üretimi miktarında küresel sıralamada 7. sıradaki yerini korudu.
Tarife savaşları cephesinde neler oldu?
Küresel tarife geriliminde tansiyon bir önceki aylara göre nispeten daha düşük olsa da ABD Başkanı Donald Trump, ayın son gününde çelik ve alüminyum ithalatına uygulanan tarifeleri %25'ten %50'ye çıkardı. Bu adım, Kanada, Meksika ve Avrupa Birliği gibi ticaret ortaklarının tepkisini çekti. Özellikle Kanada, ABD'den ithal edilen ürünlere misilleme tarifeleri uygulayacağını açıkladı.
- ABD-Çin arasında tarife anlaşması: Küresel ekonomiyi ocak sonundan bu yana diken üstünde tutan tarife savaşlarına Mayıs ayının ilk haftasında Cenevre’deki görüşmelerden çıkan anlaşmayla mola verildi. Müzakereye oturan ABD ve Çin, 90 gün boyunca vergi düşürme kararı aldı. Buna göre ABD, Çin mallarına getirdiği %145 gümrük vergisini %30’a; Çin ise ABD mallarına uyguladığı %125 vergiyi %10’a çekti.
- Bir adım sonrası: Anlaşma sonrasında durulan sular Mayıs ayının son günlerinde yeniden hareketlendi. Çin'in nadir toprak elementleri ihracatına getirdiği kısıtlamalar, ABD'nin tepkisini çekti. Bu durum, iki ülke liderlerinin ticaret savaşını görüşmek üzere bir araya gelme planlarını gündeme getirdi.
- Görüşler: Tarifeler kaynaklı yaşanan gelişmeler küresel ekonomik büyüme tahminlerini de etkiledi. OECD, 2025 ve 2026 yılları için küresel büyüme tahminini %2,9'a düşürdü. Daha önce tahminler sırasıyla %3,1 ve %3 seviyesindeydi. ABD'nin büyüme tahmini ise %1,6 olarak revize edildi. OECD, artan tarifelerin enflasyonu tetiklediğini ve yatırımcı güvenini zayıflattığını belirtti.
- Ek olarak: Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ise, tarifelerdeki belirsizliklerin 2025'te küresel ticaret hacminde %0,2'lik bir düşüşe yol açabileceğini öngördü. Özellikle Kuzey Amerika'da ihracatın %12,6 oranında azalması bekleniyor.
İlginizi çekebilir: Dış ticaret firmalarına özel finansal destekten danışmanlığa, dijital çözümlerden eğitimlere kadar geniş bir hizmet yelpazesi sunan QNB Global Trade'ın çözümlerinden hemen şimdi faydalanabilirsiniz.
ÖNEMLİ BİLGİLENDİRME: Bültendeki içerikler bilgilendirme amaçlı olup yatırım tavsiyesi niteliği taşımamaktadır. Yatırım kararlarınızda yetkili kurumların uzman görüşlerine başvurunuz.