Ocak ayı “İhracat Rakamları” açıklandı!
Bugün Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi Ocak 2020 ihracat rakamlarını Hatay’da düzenledikleri bir basın açıklaması ile kamuoyuna duyurdular.
Tabloları değerlendirdikten sonra yaptığım değerlendirme aşağıdaki gibidir:
2019 yılı artış hızından fazla; 2023 hedefine ulaşmak için gerekli artış hızından az
2020 Ocak ayında ihracat Özel İhracat Rakamları kapsamında; 2019 yılına göre %5.5 artışla; aylık olarak 13.179 milyar dolardan ; 13.908 milyar dolara Genel İhracat Rakamlarına göre ise 6.1% artışla 13.916 milyar dolardan; 14.764 milyar dolara yükselmiştir.
Bu artış oranı 2019 yılının genelinde oluşan yüzde 2.2’lik artış oranının üzerinde olsa da; Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğa’ın 2023 yılı için koyduğu 250 milyar dolarlık hedefe ulaşmak için gerekli olan yıllık ortalama %9 rakamının çok altında kalmaya devam etmektedir.
Tarım İhracat artış hızı hedef ile paralel iken; Sanayi ve Madencilik Sektörlerindeki artış hızı azalıyor
Türkiye’nin tarım sektörü ihracatı 2019 yılı Ocak ayında 1.881 milyar dolardan; % 9 artışla 2.050 milyar dolara yükselmiştir.
Sanayi sektörü ihracatı 2019 yılına göre % 5.1 artarak; 10.612 milyar dolardan; 11.153 milyar dolara çıkmıştır.
Madencilik Sektörü ihracat artış hızı gün geçtikçe düşmekte olup; 2019 ocak ayında 304 milyon dolar olan ihracat; 330 milyon dolara çıkmıştır.
En fazla ihracat yaptığımız ülkelerin sıralaması değişmezken; belirli sayıda pazara sıkışmaya devam ediyoruz
2020 yılı Ocak ayında en fazla ihracat yaptığımız ülkeler ve ihracat tutarlarına bakar isek:
Almanya: 1.273 milyar dolar
İtalya: 845 milyon dolar
Birleşik Krallık : 836 milyon dolar (31 Ocak 2020 tarihinde İngiltere resmen Brexit dedi; son 11 ayımız ülkenin ihracattaki sırası değişecektir.)
Amerika Birleşik Devletleri: 640 milyon dolar (Hedef yıllık 50 milyar dolar olarak belirlenmişti.)
Irak 623 milyon dolar
Burada özel bir istatisitik takip ediyorum; bu 5 ülkeye olan ihracatımız Ocak ayında 4.217 milyar dolar olmuş bu rakam aylık ihracat rakamımızın %30’undan daha fazla; ilk 10 ülkede bu rakam %50’lerin üzerinde; Pazar çeşitlendirmesi derken belirli alanlara sıkışmaya devam ediyoruz.
İhracatını yüzdesel olarak en fazla artıran sektörler
(Ocak 2019 – Ocak 2020 karşılaştırması)
Süs bitkileri %30.5
Yaş Meyve Sebze %28.6
Fındık ve Mamulleri %21.7
Halı %21.4
Gemi ve Yat %18.4
Mobilya %15.5
Bu artışları değerlendirirken yazının devamında vereceğim birim kg fiyatarına bakmanızı da öneririm.
İhracat artıyor ancak birim kg satış fiyatları hızla işporta fiyatlarına yaklaşıyor
Yıl sonu değerlendirme yazımda sanayi sektörü birim kg ihracat fiyatının 1.41 dolar düzeyinde tarım sektörü birim fiyatının ise 1.07 dolar olduğunu ifade etmiştik.
Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere Sanayi ve Madencilik sektöründeki kg değerleri hızla artarken ihracat artış oranı ve tutarlar son iki senede olduğu gibi geride kalmaktadır.
Tarım sektörü Ocak 2019 birim kg fiyatı 1.04 seviyesinden; 2019 yılı ortalamasında kalarak Ocak 2020 sonunda 1.07 dolar olurken; sanayi sektörü birim kg fiyatı 2019 Ocak ayında 1.38 dolar; 2019 yılı genelinde 1.41 dolar seviyesini yakalamış olup; Ocak 2020 itibari ile 1.27 dolar seviyesine gerilemiştir.
Maden sektörümüz geçen seneki daralmadan nasibini almaya devam ediyor her ne kadar ihracat artsa da birim kg fiyatı 0.16 dolardan; 0.14 dolar seviyelerine gerilemiştir.
| 1000 kg | 2019 Ocak | 2020 Ocak | Değ% |
| .I. TARIM | 1,797,536 | 1,918,797 | 6.7% |
| .II. SANAYİ | 7,689,988 | 8,726,651 | 13.5% |
| .III. MADENCİLİK | 1,880,810 | 2,304,354 | 22.5% |
| TOPLAM | 11,368,335 | 12,949,801 | 13.9% |
Dış talebin büyümeye olan katkısı ilk çeyrekte düşecek
İhracat ayağından baktıktan sonra bir de ithalat ayağından bakar isek;
İhracat artarken ithalat Ocak 2020 tarihinde 3 kattan fazla arttı.
İhracatın ithalatı kaşılama oranı 2019 yıl sonu itibari ike %84.6 iken 2019 ocak ayında %84.1 iken; Ocak 2020 sonu itibari ile ihracatın ithalatı karşılama oranı 75.1’e gerilemiştir. Bu rakam 2018 yıl sonu rakamından da küçük bir yüzdedir.
Bu durum dış talebin büyümeye katkısının düşük gerçekleşeceğine ve cari açığın, dış Ticaret açığına bağlı olarak yükseliş eğilimi göstereceği yönünde bir göstergedir.
Aşağıdaki tablodan verilerin detaylarını görebilirisiniz.
Son olarak; Avro karşılığı Ocak 2020 tarihinde yapılan ihracatın dolar karşılığı 6.795 milyar dolar olup parite etkisinden dolayı yaklaşık 198 milyon dolar ihracatımızı negative etkilemiştir.
Selçuk Şağban
Yönetim Danışmanı