Bin TL'ye koleksiyoner olun!

Elif Akın

Dünyada erişilebilir sanat dönemi yaşanıyor. Belli bir kitleye hitap eden milyon dolarlık eserler bir yana, artık sanatın mütevazı bütçelere de hitap ediyor. Geçtiğimiz ay yaptığımız “En Çok Kazandıran 40 Ressam” başlıklı haberde bu konuya kısa da olsa değinmiştik. Koleksiyoner olmak için her zaman çok para harcamaya gerek yok. Mütevazı bir bütçeyle de sanat koleksiyonu oluşturup bunu bir yatırıma dönüştürmek mümkün; online müzayedecilik sayesinde. Online müzayede düzenleyen galerilerin ortak amacı, herkesin koleksiyoner olabileceğini ve sanatı desteklemek için milyonlarca liranız olması gerekmediğini sanatseverlere anlatmak ve sanatı daha fazla kişinin hayatına katmak. Olağan galeri ziyaretçilerinin dışında kalan kişiler de bu sayede sanat ve müzayede sitelerinin müdavimi oldu. Online müzayedeler aracılığıyla Yüksel Arslan, Komet, Mübin Orhon, Zeki Faik İzer gibi sanatçıların küçük çaplı işlerine 800-900 TL'ye sahip olmak mümkün hale geldi.

600 dolara Andy Warhol

Dünyada sanat piyasası göz ardı edilmeyecek ölçekte online olarak ilerliyor. Bunun en önemli nedeni daha geniş kitlelere ve küçük bütçelere hitap etmesi...Geçtiğimiz yıl İngiliz müzayede şirketi Christie's, Andy Warhol’un 125 tablo, çizim, fotoğraf ve baskısını online müzayedede satışa çıkardı. Müzayedeyi aralarında Türkiye’nin de bulunduğu, 36 ülkeden 65 bin ziyaretçi izledi ve yaklaşık 1500 teklif verildi. Salon müzayedesinde “I Love Your Kiss Forever” adını taşıyan 1964 tarihli Marilyn Monroe’nun dudaklarının litografisi 112 bin dolara, My Garden adlı litografi 80 bin dolara satılırken, Andy Warhol baskılı tişört online'da 600 dolara satıldı.

23 milyon dolarlık pazar

Türkiye'de online müzayedeciliğin geçmişi hemen hemen 10 yıl. Online sanat sanatseverlerin olduğu kadar, sanat piyasasındaki aktörlerin de bu mecraya ilgisi büyük. Sanat eseri satışı yapan online platformlar olduğu kadar, geleneksel galeriler de online ortamda görünürlüklerini artırmayı tercih ediyor. ArtPoint, Antika ve Sanat, Kaş Sanat ve Çankaya Sanat bu trendin Türkiye'deki temsilcileri... Ekonomik olarak bakıldığında online müzayede salon müzayedesinin yüzde 25-30'unu oluşturuyor şu anda. Bu da aşağı yukarı 23 milyon dolarlık bir pazar demek.

Fiyatlar 100 TL ilâ 10 bin TL

Sanatta ulaşılabilirlik sadece teknik anlamda değil aynı zamanda fiyat açısından da ön plana çıkıyor. Bu nedenle online sanat galerileri eser seçerken fiyatların uygunluğu konusunda hassas davranıyorlar. Artık birçok koleksiyoner, küçük bütçelerle kaliteli ve orijinal işler alabileceğini biliyor. Art50 Kurucusu Güliz Özbek, “Sitemizde eserlerin fiyatları 300- 10 bin TL arasında değişiyor. Genelde, tuval veya kağıt üzerine yağlıboya veya akrilik tekniği ile çalışılmış, orta boyuttaki eserler ilgi görüyor” diyor. Bir diğer online platform olan ArtPoint'te ise eser fiyatları 100 TL ile 5 bin TL arasında değişiyor. Eşref Gönen, Yüksel Arslan, Mübin Orhon, Komet gibi sanatçıların işleri satılıyor. Bu sanatçıların küçük bütçeli eserlerine yer veriyorlar; bir kara kalem çalışması, eskizi veya imzası gibi...

Salonda 50 bin, online'da 500 TL

Online'da genellikle salon müzayedesine göre çok daha küçük bütçeli eserler satılıyor. Nedenini ArtPoint Kurucusu Onur Soysalan şöyle açıklıyor: “Online'a 50-100 bin TL'lik eser koymak online'ın heyecanını söndürür. Çünkü büyük meblağlar işin içine girince insanların aklında hep “acaba?” sorusu kalıyor. Online'da küçük rakamlara eserler satıldığı için insanların aklında bu soru pek olmuyor, o yüzden de rahat satın alma yapabiliyorlar. Örneğin koleksiyonerin elinde Yüksel Arslan, Ertuğrul Ateş, Komet, Zeki Faik İzer'in işleri var. Müzayede şirketi Yüksel Arslan, Ertuğrul Ateş ve Komet'in yağlıboya tablosunu alıyor ama Zeki Faik'i küçük bir eskizini almıyor. Ama almadığı zaman ikili arasındaki dostluk zarar görmesin diye şirket, diğer eseri bize yönlendiriyor, onu da biz alıyoruz, online'dan satıyoruz. Yüksel Arslan'ın yağlıboya tablo bir eseri 50 bin TL iken, Zeki Faik'in bir çizimi 800-900 TL'ye satılıyor. Devrim Erbil'in yağlıboya bir tablosu salonda 50-60 bin TL'den satılırken, küçük bir serigrafisini online'da 500-600 TL'ye satabiliyoruz.”

Online'da taksit imkanı

Kariyerlerinin henüz başında olan genç sanatçıların galerilerde geniş şekilde yer almaları zor olduğundan, online platformların yeni sanatçılara destek vermesi de bu trendin diğer bir olumlu tarafı... Online'da en önemli şey güven. Şehir dışında olanlar eseri yakından göremedikleri için galerilere “eserin defosu var mı ya da imzası var mı?” gibi soruları sıkça soruyorlar. Onur Soysalan, “İnsanlar AVM'lere gidip, kıymetli olduklarını sandıkları eserlere para veriyorlar ve sonrasında da mutsuz oluyorlar. Biz sanat kalitesi olan eserleri uygun bütçelerle sanatseverlere ulaştırıyoruz. Ama bazı hassas müşterilerimiz de oluyor. Onlara istedikleri eserleri gönderiyoruz. Evlerinde duruşuna bakıyorlar. İstemezlerse geri alıyoruz” diyor. Salon müzayedesinde ödemeler peşin yapılmak zorunda iken online'da taksit imkanı da sunuluyor.

 

ONLINE'DA HANGİ ESER, KAÇ TL'YE SATILIYOR?

Işıl Özışık yağlıboya tablo - 300-400 TL

Devrim Erbil serigrafisi - 500-600 TL

Zeki Faik İzer çizim - 800-900 TL

Mübin Orhon yağlıboya tablo -2-3 bin TL

Ahmet Yeşil yağlıboya tablo - 2-3 bin TL

Aram Koupetzian yağlıboya tablo - 3-4 bin TL

Adnan Turani yağlıboya tablo - 4-5 bin TL

Mustafa Ayaz yağlıboya tablo - 4-5 bin TL

Yüksel Arslan yağlıboya tablo - 5-6 bin TL

Komet yağlıboya tablo - 5-6 bin TL

 

HANGİ SİTELERDEN ALIŞVERİŞ YAPABİLİRSİNİZ?

Antika ve Sanat

2001 yılında kurulan Galeri Eksen 2004 yılında Antika ve Sanat adıyla tamamen online'a yönelik ayrı bir platform oluşturdu. Galeri Eksen'in sahibi Aşkın Önder süreci şöyle anlatıyor: “Online müzayedeler daha çok benim satın aldığım eserlerin sonunun gelmemesiyle başladı. Elimdeki resim sayısı çok yükselince satmaya karar verdim. Bu süreçte yüzlerce resmi fotoğraflayıp, bir düzen içerisinde online olarak sunuyoruz. Düzenleme esnasında resimleri dönemleri, ressamların tarzları ve kullanılan tekniğe göre ayırmak gerekiyor. Ardından müşterilerin algılayabileceği tarzda açıklamalar eklemek suretiyle sunum hazırlanıyoruz. Müşterilerimizi sitemize davet ettikten sonra mail trafiği başlıyor. Daha yakından fotoğraflar, teknik konusunda bilgilendirmeler, dönemler hakkında bilgilendirmeler yapıyoruz ve sonrasında satışlar başlıyor”.

ArtPoint

Artpoint 2007 yılında kuruldu. Artpoint Kurucusu Onur Soysalan sanatçı bir aileden geliyor. Dedesi asker ressamlardan biri. Küçük yaşta başlayan sanat ilgisi onu koleksiyonerliğe yöneltmiş. Sonrasını şöyle anlatıyor: “Bu ilgim sonraları daha da yoğunlaştı ve işimden ayrılıp ArtPoint'i kurmaya karar verdim. Yıldız Üniversitesi'nde Koleksiyon Yönetimi'ni bitirdim. Şimdi özel bir üniversitede öğretim üyesi olarak çalışıyorum, bu alanda dersler veriyorum. Bu platformu oluşturma nedenim Türkiye'nin her iline sanatı ulaştırmaktı. Çünkü sanat İstanbul, İzmir ve Ankara ile sınırlı kalmamalı herkese ulaşmalı diye düşünüyorum. İnsanlar oturdukları yerden sanata ulaşabilsinler istedim. Dünyada bu çok gelişmiş bir sistem. Türkiye'de de internetin kullanımı oldukça yaygın. Bu açıdan teknoloji ile sanatı buluşturduk diyebiliriz.”

Çankaya Sanat

Ankara'da bulunan Çankaya Sanat Galerisi 2011 yılında online müzayede düzenlemeye başladı. Online müzayede ile sanat eserlerinin sanatsever ile daha kolay buluşmasına olanak sağlayan bir aracılık hizmeti amacını taşıyor. Üyelik sözleşmesinde bulunan müzayede katılım koşulları doğrultusunda müzayedeye katılıp istenilen eserlere fiyat veriliyor. Online müzayede aracılığı ile satmak istediğiniz eser ya da eserleriniz için de galeri ile iletişime geçebiliyorsunuz. Belirtilen müzayede tarihleri öncesi satın almayı düşündüğünüz eserlerin kondisyon, provenans ve teknik detaylarını da galeriden öğrenebiliyorsunuz. Ayrıca, eserleri müzayede öncesi Çankaya Sanat Galerisi’nde canlı görme imkanınız da var.

Kaş Sanat

Kaş Sanat Galerisi Sinan Yenilmez tarafından 1995 yılında Şişli'de kuruldu. Özellikle genç sanatçıları desteklemek amacıyla yola çıkan Yenilmez'in en büyük hedefi sanat ortamına yeni sanatçılar ve koleksiyonerler kazandırmak. Bu ilkeler doğrultusunda günümüzün teknoloji ve iletişim çağının vazgeçilmez gerekliliği olan interneti kullanarak daha hızlı ve modern hizmet verebilmek amacıyla internet ortamında sergi düzenlemek, düzenli online müzayede yapmak için 2014'te yeni galerisini Kadıköy'de açtı. Ayda bir kere online müzayede düzenliyor. Bir hafta süren müzayede sisteminde günün her saati eserler incelenebiliyor. İstenilen eserlere fiyat verilebiliyor. Eser sahipleri hakkında detaylı bilgilere erişebiliyor.