AB'nin gözde, bir o kadar da gözden uzak ülkesi Estonya

Turkishtime Dergi

Estonya CumhuriyetiKuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir. Batısında ve kuzeyinde Finlandiya Körfezi, doğusunda Rusya ve güneyinde ise Letonya Cumhuriyeti ile sınırları vardır. Başkenti Tallinn'dir. Estonya toprakları yaklaşık 45 bin kilometrekare olup; anakara ve Baltık Denizi’ndeki 2,222 adadan oluşur. Nemli karasal iklim görülür.

Alman, Danimarka, İsveç ve Rus egemenliği altında kaldıktan sonra ülke Birinci Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru bir millî uyanış yaşamış ve 24 Şubat 1918’de Ruslardan bağımsızlığını kazanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında, 1940 yılında Estonya Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmiş, bundan bir yıl sonra Nazi Almanyası’nın işgaline uğramış, 1944 yılında yine Sovyetler Birliği’ne bağlanmıştır. Estonya tam bağımsızlığını 20 Ağustos 1991 yılında kazanmıştır. Bağımsızlığın ilan edilmesinden bu yana Estonya üniter parlamenter cumhuriyet yapısını korumaktadır. 1.3 milyon civarındaki nüfusuyla Estonya, 2004’te Avrupa Birliği’ne, 2011’de de Euro Bölgesi’ne dahil olmuştur. NATO’nun, OECD’nin ve Schengen Bölgesi’nin en az nüfuslu ülkelerinden biridir.

Nüfusu 1.2 milyon olan Estonya, Küba ile birlikte dünyada en yüksek (%99,8 gibi bir) okuma yazma oranına sahiptir. Borç/ Gayri Safi Milli Hasıla oranında Avrupa Birliğinin en düşük oranına sahip olan Estonya son yıllarda bu bölgede büyüme hızı en yüksek ülke olma unvanını sürdürmektedir. Ülkenin en büyük dayanağı ticaret olup, bu nedenle dış şoklara her ne kadar açık olsa da parlamenter sistem sayesinde çok dengeli yönetilmektedir.

Satın alma gücü paritesine göre yaklaşık 50 milyar dolar gayri safi milli hasılaya sahip olan ülkede yine satın alma gücü paritesine göre kişi başı milli gelir; 35.000 ABD Doları’dır. Yıllardır bütçe dengesini koruyan ülkede, işsizlik oranı yüzde 6 civarında olup; Avrupa Birliği’nin en düşük işsizlik oranına sahip ülkesidir.

Estonya’nın 2019 yılı sonu itibari ile ihracatı 16.8 milyar ABD doları olup; ithalatı 18.6 Milyar ABD dolarıdır. En fazla ithal ettikleri ürünler; petrol, mineral yağlar, elektrikli ev aletleri, makineler ve aksamları, taşıt araçları ve plastik ürünlerdir.

Estonya, Türkiye’ye 2019 yılında 166 milyon dolar ihracat yapmış olup; ülkemize ihraç ettikleri ürünlerin en başında demir çelik ürünleri yer alırken bunu sırası ile değerli taşlar, makineler ve aksamları, bakliyat ve canlı hayvanlar izlemektedir. Estonya, Türkiye’den 204 milyon dolar ithalat yapmakta olup; ülkemizden en fazla ithal ettikleri ürün taşıt araçları olup; bunu işlenmiş demir çelik ürünleri, makine ve aksamları, yaş meyve sebze ve tekstil ürünleri takip etmektedir.

Estonya yeni bir şirket kurmaktan vergilerin ödenmesine kadar her şeyin tek bir tık ile yapılabildiği teknolojik bir ülke olduğundan kısaca e-Estonya olarak da bilinir. Estonya’nın başarılı start-up oranının Avrupa’nın diğer ülkelerinden daha yüksek olduğunu rahatlıkla görebilirsiniz. Yeni alternatif çözümler sayesinde, Estonya, Avrupa’da Euro ile en fazla yatırım yapılan ülkedir.

Estonya, çok sayıda global yatırımcı ve kuruluş için yatırım merkezi haline gelmiştir. Örneğin: Sir Richard Branson, Peter Thiel, Ron Conway, Timothy Draper, Shakil Khan, Dave McClure, Robin Klein and Saul Klein, Redpoint Ventures, Index Ventures, 500 Startups, Seedcamp, Intel Capital, Charles River Ventures, Matrix Partners vs. Estonya’da 400’ün üzerinde start-up mevcuttur.

İnternet girişimleriyle adından epey söz ettiren Estonya'nın Türkçeye e-vatandaşlık olarak çevrilebilecek uygulaması ülke adına değerli bir çalışma; şirket kurup müşterilerine fatura kesmek isteyen ama Türkiye'deki bürokratik işlemlerle uğraşmak ve haddinden fazla vergi ödemek istemeyen freelance çalışma yapanlar için İngiltere Ankara anlaşmasının da bu yıl bitecek olması hasebi ile biçilmiş kaftan…

E-vatandaşlık tam olarak bir vatandaşlık değil, size oturma izni sağlamıyor. Ancak Avrupa Birliği regülasyonlarına tabi Estonya menşeili şirket kurmak isterseniz buna imkan sağlıyor. Başvurunuz sonrasında size gönderilecek olan kimlik kartı ile bütün işlerinizi dünyanın istediğiniz yerinden online olarak yürütebiliyorsunuz ve şirket kurduğunuz takdirde Estonya'ya sadece kazandığınız para üzerinden %20 gelir vergisi ödüyorsunuz. Bunun dışında ödemeniz gereken herhangi bir vergi yok. Eğer şirket kuracaksanız Estonya'da bir adres göstermeniz gerekiyor, danışmanlık şirketleri düşük bir ücret karşılığında size Estonya'da fiziksel bir adres sağlıyorlar. Ayrıca isterseniz banka işlemlerinizden tutun Estonya’daki vergi beyanlarınıza kadar her şeyinizle ilgileniyorlar.

Şirket kurmak, yatırım yapmak,AB Ülkeleri daha kolay ticaret yapabilmek ve ihracatınızı artırabilmek için kaliteli yaşam koşullarına sahip Estonya’nın yakından takip edilmesini öneririm.

Sağlıkla kalın…

Selçuk Şağban
Gers Danışmanlık A.Ş.
Kurucu Ortak