Yeni bir 10 yıla girerken Türkiye ihracatı

Türkiye İhracatını Son 12 yılda sadece 80 Milyar Dolar artırabildi…
Tarih 1 Ekim 2007, İhracatçılar Anıtkabir ziyareti sonrasında yaptıkları basın açıklamasında Türkiye’nin ihracatının 100 milyar doları aştığını açıkladılar: Bu ülkemiz tarihindeki en güzel haberlerden biriydi. Bu başarı sonrasında bir araya gelen taraflar Cumhuriyet’in 100. Yılında bir hedef koyulması gerektiği noktasında hem fikir oldular; uzun çalıştaylar sonrasında hazırlanan raporda Türkiye’nin 2023 hedefi 500 milyar dolar olarak belirlendi. Kısa, Orta ve Uzun vadeli planlamalar yapıldı ve yola çıkıldı. 2010 yılında başlayan süreçte tüm taraflar elinden gelenin en iyisini yapmak için gayret sarfetti, ancak geçen 10 yılda maalesef hedefimizden çok fazla saparak süreç ilerledi. Gelinen nokta şu anda 180.4 milyar dolar!
ARALIK | |||
1000 kg | ARALIK 2018 | ARALIK 2019 | Değ% |
.I. TARIM | 2.121.134 | 2.156.865 | %1,7 |
.II. SANAYİ | 7.402.247 | 7.950.528 | %7,4 |
.III. MADENCİLİK | 2.227.154 | 2.092.788 | -%6,0 |
TOPLAM | 11.750.534 | 12.200.181 | %3,8 |
OCAK - ARALIK | |||
1000 kg | OCAK-ARALIK 2018 | OCAK-ARALIK 2019 | Değ% |
.I. TARIM | 21.963.270 | 21.846.433 | -%0,5 |
.II. SANAYİ | 78.763.057 | 97.464.494 | %23,7 |
.III. MADENCİLİK | 26.328.844 | 27.151.888 | %3,1 |
TOPLAM | 127.055.171 | 146.462.816 | %15,3 |
Yeni Ekonomik program; 2019 ve 2023 hedeflerimiz…
2019 yılında açıklanan Yeni Ekonomik Program kapsamında hedef 2023 yılı için 250 milyar dolar olarak revize edilse de; Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan 30 Nisan 2019 tarihinde yaptığı açıklamada 2019 hedefimizi 182 milyar dolar; 2023 hedefimizi ise yeniden 500 milyar dolar olarak açıkladı. Bu hedefler doğrultusunda 2019 yılı bitti.
İhracat rakamlarını, artışları, hedefleri taraflar değerlendirdi. Ben de farklı bir bakış açısı ile sizlere yorumlarımı resmi verilere dayanarak aşağıya çıkardım:
Hayatımıza yeni giren Genel İhracat Rakamına göre ihracatımız 180.4 milyar dolar oldu!
2019 yılı özel ihracatı Özel İhracat Rakamları ışığında hedefin çok gerisinde kalırken, Genel İhracat Rakamları eklendiğinde hedefe yakın bir tutarda kaldı.
Öncelikle; 2018 yılında 167.9 milyar dolar olan ihracatımız, bu yıl yüzde 2.2 oranında artarak 171.5 milyar dolar olmuştur. Bu klasik 20 yıldır takip edilen ihracat rakamıdır. (Özel İhracat Rakamı olarak tanımlanmaktadır.); 2018 yılında antrepo ve serbest bölgelerden yapılan satış farkı (bu bölgelerden yapılan ihracat ile bu bölgelere yapılan ithalat arasındaki fark) eklendiğinde (Genel İhracat Rakamı olarak tanımlanmaktadır.) 2018 yılı 176.8 milyar dolar olmaktadır; 2019 da bu rakam 180.4 milyar dolar olmuştur; Sayın Cumhurbaşkanımızın belirlediği hedefimiz olan 182 milyar doların altında kalınmıştır.Türkiye’nin 2018 yılında 1.39 dolar olan birim kg ihracat fiyatı; 2019 sonu itibari ile 1.23 dolara gerilemiştir. Sanayi sektörü birim kg ihracat fiyatı2018 yılında 1.72 dolardan ; 2019’da 1.41 dolara gerilerken; tarım ürünleri ihracatımızda birim ihracat fiyatı 1.03 dolardan; 1.07 dolara çıkmıştır.
Türkiye çok farklı bir çok ülkeye ihracat yapmaktadır; şu detayın altını çizmek istedim; toplam ihracatımızın yüzde 65.24’ünü sadece 20 ülkeye yapıyoruz. Geri kalan rakamı yani 57 milyar dolar ihracatı 180 ülkeye yapıyoruz...
En fazla ihracat yaptığımız ilk 5 ülkeye ihracatımız toplam ihracatımızın yüzde 30.4’ü; toplam ihracatımızın yaklaşık yüzde 50’si ise ilk 10 ülkeye gitmektedir.
Son 7 yılda ihracat artışımız kümülatif olarak 10.5% oldu!
2012 yılında 152.4 milyar dolar olan ihracatımız son 7 yılda sadece yüzde 10.5; 2014 yılında 157.6 milyar dolar olan ihracatımız geçen 5 yılda toplamda sadece yüzde 7 artmıştır.
Tüm bu veriler ışığında; Son iki yıldır yavaşlayan, son 5 yılda toplamda yüzde 7 artan ihracatımızın 2023 yılında, 250 milyar Dolar ihracat rakamına ulaşması için her yıl 9% ihracat artışı yakalamamız gerekmektedir. Sayın Cumhurbaşkanımızın koyduğu 500 milyar dolar hedefi için bu artış oranı 27%’dir.
Selçuk Şağban
Yönetim Danışmanı
izzetselcuksagban@gmail.com
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İşletme Bölümü’nden 2002 yılında birincilikle mezun oldu. Fakülte yüksek onur listesine 3 kez girdi. Aynı fakültede muhasebe ve finans yüksek lisansına devam etti. Fuarcılık sektöründe yıllarca çalıştı. 40’dan fazla ülkede 500’ yakın fuar ve heyet organizasyonu gerçekleştirdi. Türkiye’deki birçok tanıtım grubunun kuruluşunda ve kurumsal çalışmalarında yer aldı. 2014-2019 yılları arasında İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği görevi yaptı. İngilizce ve Almanca bilen İzzet Selçuk Şağban şu anda Türkiye’nin önde gelen holding ve şirketlerinde yönetim danışmanlığı yapmaktadır.